این ۹ شاخص عبارتند از: «اقتصاد»، «همبستگی اجتماعی»، «سرمایه انسانی»، «محیط‌زیست»، «حکمرانی»، «برنامهریزی شهری»، «تکنولوژی»، «نفوذ بین‌المللی» و «حمل‌ونقل و جابه‌جایی». البته هریک از این شاخص‌ها، معیارهای جزئی‌تری را نیز شامل می‌شوند که در مجموع ۸۳ معیار برای ارزیابی موفقیت شهرهای هوشمند مورد استفاده قرار میگیرد (معیارها در جدول یک ارائه شده است). بر این اساس، وضعیت رفاهی ۱۶۵ شهر از ۸۰ کشور جهان بر اساس این معیارها مورد ارزیابی قرار گرفته است. به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، در گزارش امسال مانند گزارش سال گذشته، نیویورک (پایتخت اقتصادی آمریکا) به‌عنوان «هوشمندترین» شهر جهان معرفی شده است. لندن (انگلیس) و پاریس (فرانسه) نیز همچون گزارش پیشین به‌ترتیب در رده‌های دوم و سوم این رتبه‌بندی جای گرفته‌اند. به‌علاوه به ادعای نویسندگان این گزارش، اصلی‌ترین هدف ارائه چنین گزارشی، کمک به برنامه‌ریزان شهری در مسیر پیشرفت و هوشمندتر شدن شهرهایشان است. بر این اساس، در این گزارش سعی شده است تجارب موفق شهرهای برتر در مسیر توسعه و پیشرفت مورد ارزیابی قرار گیرد.
الگوی تبدیل شدن به شهر هوشمند
امروزه شهرها بیش از هر زمان دیگری نیاز به توسعه فرآیندهای برنامهریزی استراتژیک دارند. تنها در این صورت است که این شهرها می‌توانند مسیر آینده خود را به سمت نوآوری سوق دهند و ابعاد مختلف جوامع خود را اولویت‌بندی کنند. با توجه به اینکه دو شرکت اقتصادی مسیرهای متفاوتی را به سمت موفقیت طی می‌کنند، شهرها باید با توجه به ظرفیت‌های خود به‌دنبال مدلی منحصربه‌فرد برای پیشرفت باشند. در واقع هریک از شهرهای جهان، منحصربه‌فرد و غیرقابل تکرار هستند و نیازها و فرصت‌های متفاوتی دارند، بنابراین یک شهر برای توسعه و پیشرفت باید برنامه‌ای مختص به خود را طراحی کند، اولویت‌های خود را مشخص کند و برای انطباق با تغییرات به اندازه کافی منعطف باشد. تجربه شهرهای موفق نشان می‌دهد برای بهبود کارآیی و ثبات خدمات، مسوولان شهری باید نوآوری‌های بیشتری را مدنظر قرار دهند.آنها همچنین باید ارتباطات را تقویت و از مشارکت کسب‌وکارهایدولتی و خصوصی در پروژه‌های شهری اطمینان حاصل کنند. در این رابطه، گزارش «شاخص حرکت شهرهای آی‌ای‌اس‌ای» از ۹ شاخص کلی که شامل ۸۳ معیار جزئی است، بهره میگیرد تا وضعیت شهرها و کیفیت زندگی شهروندان آن را مورد ارزیابی قرار دهد.
بر این اساس، در شاخص «اقتصاد» شهر نیویورک به‌عنوان شهر پیشگام معرفی شده است. این شهر جایگاه خود را مدیون تولید ناخالص داخلی بالا و تعداد زیاد شرکت‌های تجاری عمومی است (از ۱۰ شهر برتر این شاخص، ۶ شهر آمریکایی هستند). در شاخص «همبستگی اجتماعی» شهر هلسینکی (پایتخت فنلاند) در رده نخست قرار دارد. نرخ بیکاری پایین، توزیع درآمدی برابر و سهم بالای زنان در مشاغل دولتی از مهم‌ترین عوامل قرار گرفتن این شهر در رتبه نخست این شاخص است (از ۱۰ شهر برتر این شاخص، ۹ شهر اروپایی هستند). در شاخص «سرمایه انسانی»، لندن به‌عنوان بهترین شهر معرفی شده است. از مهم‌ترین عوامل قرار گرفتن لندن در این جایگاه می‌توان به تعداد بالای دانشکده‌های اقتصاد و مدیریت برتر و همچنین دانشگاه‌های برتر اشاره کرد. همچنین در این شهر سهم بالایی از جمعیت دارای مدرک دیپلم متوسطه هستند و فعالیت‌های فرهنگی نظیر تئاتر، موزه و نمایشگاه‌های هنری در آن رواج دارد. در شاخص «محیط‌زیست»، شهرهای ریکیاویک (پایتخت ایسلند) و ولینگتون (پایتخت نیوزیلند) به‌طور مشترک در رده نخست قرار دارند. هر یک از این شهرها در رده‌های نخست شاخص عملکرد محیط‌زیستی قرار دارند و سطح انتشار گازهای آلاینده در آنها بسیار پایین است. به‌علاوه شهر ریکیاویک به خاطر منابع آبی تجدید‌پذیرش شناخته شده است. در شاخص «حکمرانی»، شهر برن سوئیس به لطف وضعیت مناسبش در شاخص ادراک فساد، ذخایر ارزی گسترده و تعداد سفارتخانه‌ها در رتبه نخست قرار دارد (از ۱۰ شهر برتر این شاخص، سه مورد سوئیسی هستند). در شاخص «برنامهریزی شهری» باز هم شهر نیویورک در رتبه نخست قرار گرفته است. زیرساخت‌های توسعه‌یافته، تعداد بالای ساختمان‌ها و آسمان‌خراش‌های شهری و دسترسی ۱۰۰ درصدی جمعیت به سیستم آب‌وفاضلاب از جمله مهم‌ترین عوامل موفقیت این شهر در شاخص «برنامهریزی شهری» است. در شاخص «نفوذ بین‌المللی» شهرهای پاریس و لندن به ترتیب در رده‌های اول و دوم قرار دارند. شهر پاریس در رده دوم توریست‌پذیرترین شهرهای جهان و در رده چهارم معیار تعداد عکس‌های بارگذاری شده در سایت «پانورامیو» قرار دارد. این شهر همچنین پذیرای بیشترین کنفرانس و نشست‌های جهانی است. در عوض لندن پذیرای تعداد بسیار زیادی از مسافران هوایی است و بیشترین تعداد مسیرهای هوایی را داراست. به‌علاوه هر دوی این شهرها به‌خاطر تعداد زیاد هتل‌هایشان شناخته شده‌اند. در شاخص «تکنولوژی» شهر هنگ‌کنگ در رتبه نخست قرار دارد. این شهر شاخص نوآوری بالایی دارد، ۱۰۰ درصد جمعیت آن تلفن‌همراه دارند، از تعداد بالای نقاط اتصال به اینترنت بهره می‌برد و تعداد کاربران رسانه اجتماعی در آن بسیار بالا است. و در نهایت در شاخص «حمل‌ونقل و جابه‌جایی» پاریس به‌عنوان بهترین شهر در رده نخست قرار دارد. پاریس این جایگاه خود را مدیون سیستم مترو کارآمد، سیستم دوچرخه‌های اشتراکی، قطارهای پرسرعت و تعداد مسیرهای هوایی‌اش است. در گزارش امسال «هوشمندترین شهرهای جهان»، همانند گزارش سال گذشته نیویورک (پایتخت اقتصادی آمریکا) به‌عنوان «هوشمندترین» شهر جهان معرفی شده است.
لندن (انگلیس) و پاریس (فرانسه) نیز همچون گزارش پیشین به‌ترتیب در رده‌های دوم و سوم این رتبه‌بندی جای گرفته‌اند. در رتبه‌بندی امسال همچنین شهرهای توکیو (ژاپن)، ریکیاویک (ایسلند)، سنگاپور (سنگاپور)، سئول (کره‌جنوبی)، تورنتو (کانادا)، هنگ‌کنگ (چین) و آمستردام (هلند) به‌ترتیب در رده‌های چهارم تا دهم قرار دارند (جزئیات رتبه‌بندی ۱۰ شهر برتر در جدول ۲ آمده است). در این رتبه‌بندی شهرهای کراچی (پاکستان)، لاگوس (نیجریه)، کلکته (هند)، کاراکاس (ونزوئلا)، نایروبی (کنیا)، دوالا (کامرون)، دهلی‌نو (هند)، بمبئی (هند)، قاهره (مصر) و یوهانسبورگ (آفریقای جنوبی) به‌عنوان بدترین شهرها در رده‌های انتهایی قرار دارند. برترین شهرها در مناطق مختلف جهان از دیگر رتبه‌بندی‌های این گزارش است. در این رابطه در منطقه غرب اروپا شهر لندن، در منطقه شرق اروپا شهر پراگ (پایتخت جمهوری چک)، در منطقه آمریکای لاتین شهر بوینس آیرس (پایتخت آرژانتین)، در منطقه آسیا-پاسیفیک شهر توکیو (ژاپن)، در منطقه خاورمیانه شهر دبی (امارات)، در منطقه آفریقا شهر تونس (پایتخت تونس)، در منطقه آمریکای شمالی شهر نیویورک و در منطقه اقیانوسیه شهر ملبورن استرالیا به‌عنوان برترین شهرها معرفی شده‌اند.
