تنور تولید در میانه تابستان همچنان داغ است. آمار اعلام شده از آخرین وضعیت تولید ۵۷ کالای منتخب صنعتی، معدنی و پتروشیمی نشان دهنده آن است که در دومین ماه تابستان سال جاری از میان کالاهای منتخب ارزیابی شده ۳۶ کالا رشد تولید و ۲۱ کالا افت تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل ثبت کرده‌اند و با این شرایط می‌توان گفت ۶۳ درصد از کالاهای منتخب ارزیابی شده نیمه تابستان را با رشد تولید سپری کرده‌اند. ارزیابی‌‌های صورت گرفته نشان دهنده آن است که بیشترین افت تولید در مدت زمان مورد بررسی به خودروسازان اختصاص داشته است؛ کمبود قطعات مورد نیاز از یکسو و خروج برخی از شرکای تولیدی خودروسازان عمده دلایلی است که موجب شد این گروه بیشترین افت تولید را در این مدت تجربه کند. هرچند با رصد داده‌های اعلام شده این نکته نمایان می‌شود که رقم تولید در هر سه گروه رقم دندان‌گیری نبوده، اما همین رشد محدود را می‌توان به فال‌نیک گرفت.
داده‌های اعلام شده در حالی است که گزارش منتشر شده از مدیران خرید از افت این شاخص در مرداد سال جاری حکایت داشت، مدیران خرید افت این شاخص در مرداد ماه سال جاری را به دو سناریوی «بازگشت رکود به فعالیت‌های بنگاه‌های تولیدی» و «ورود بخشی از صنایع به تعطیلات تابستانی (بعضا اجباری)» نسبت دادند. شاخص مدیران خرید یا همان «شامخ» را برای مرداد ماه ۷۹/ ۴۵واحد اعلام شده است؛ عددی که در مقایسه با شامخ ماه قبل ۲۸/ ۴ واحد یعنی معادل ۵۴/ ۸ درصد کاهش داشته است؛ با این حال مدیران خرید انتظارات تولید در ماه شهریور را مثبت ارزیابی کردند. ارزیابی مدیران خرید از وضعیت تولید در حالی است که وزارت صنعت، معدن و تجارت با ارزیابی وضعیت تولید در سه گروه کالاهای «صنعتی»، «معدنی و صنایع معدنی» و «شیمیایی و پتروشیمی» از روند مثبت تولید در دومین ماه تابستان سال جاری خبر داده است. نشانه‌‌های خروج تولید از رکود از نیمه‌‌های فصل بهار نمایان شد و تداوم آن موجب شد از میان ۳۱ محصول منتخب صنعتی ۱۸ محصول رشد تولید را تجربه کنند. «انتظارات مثبت شاخص مدیران خرید»، «تعدیل انتظارات تورمی» و «وضعیت تولید محصولات منتخب صنعتی، معدنی و پتروشیمی» را می‌توان سه شاهد اصلی کاهش عمق رکود و رسیدن به رونق تولید در نظر گرفت؛ سه شاهدی که از ابتدای سال جاری استارت آن زده شد و موجب شدند تولید بتواند از رکودی که ماه‌ها دامن آن را گرفته بود خارج شود.
به اعتقاد فعالان اقتصادی، در صورت تسهیل در روند دسترسی تولیدکنندگان به مواد اولیه مورد نیاز و تزریق منابع مالی می‌توان شاهد بهبود بیش از پیش روند تولید بود. علاوه بر محصولات منتخب صنعتی، در بخش تولید کالاهای منتخب پتروشیمی نیز به تفکیک محصولات شیمیایی و پلیمری در دوره زمانی مورد بررسی شاهد رشد تولید بوده‌ایم؛ به‌طوری‌که از میان ۱۳ محصول منتخب در این بخش، ۹ محصول شیمیایی و پلیمری روند رو به رشد را در این دوره تجربه کرده‌اند. روند تولید محصولات منتخب معدنی و صنایع معدنی نیز بیانگر آن است که از میان ۱۳ محصول مورد بررسی در این گروه ۹ محصول رشد تولید را ثبت کرده‌اند.
محصولات منتخب با رشد مثبت
براساس آمار اعلام شده از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت «سیگارت»، «کارتن»، «نئوپان»، «تراکتور» و «نخ پلی استر» از جمله کالاهای منتخبی هستند که دومین ماه تابستان را با بیشترین رشد تولید سپری کردند. آمار اعلام شده درخصوص تولید «سیگارت» بیانگر آن است که در پنج ماه منتهی به مرداد سال‌جاری در مجموع ۶/ ۲۲میلیارد نخ سیگارت در کشور تولید شده است که در مقایسه با تولید ۱۶میلیارد نخ سیگارت تولیدی در مدت مشابه سال گذشته رشدی بیش از ۴۱ درصدی برای این کالا ثبت شده است. روند تولید «کارتن» نیز در این دوره زمانی نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد حدود ۳۲ درصدی داشته است، مجموع تولید کارتن در دوره زمانی مورد بررسی ۶/ ۳۰۷ هزار تن بوده است. «نئوپان» تولیدی در این دوره زمانی نیز برابر با ۲/ ۲۸۸ هزار مترمکعب بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۲۶ درصدی را رقم زده است؛ مجموع نئوپان تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با ۲۲۸ هزار مترمکعب بوده است. تولیدکنندگان «تراکتور» نیز با تولید ۷ هزار و ۴۴۵ دستگاه تراکتور توانستند جایگاه چهارم را به خود اختصاص دهند و از این طریق رشد ۲۶ درصدی تولید را نسبت به مدت مشابه سال قبل تجربه کنند؛ مجموع تولید این محصول در دوره زمانی سال گذشته برابر ۵ هزار و ۹۰۷ دستگاه بوده است. «نخ پلی استر» تولیدی در این دوره زمانی نیز برابر با ۱۲۳ هزار تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی حدود ۲۵ درصدی را رقم زده است. مجموع نخ پلی استر تولید شده در مدت مشابه سال قبل برابر با ۵/ ۹۸ هزار تن بوده است.
محصولات صنعتی با بیشترین افت
با رصد داده‌های اعلام شده می‌توان گفت در دوره زمانی مورد بررسی بیشترین افت تولید به گروه‌‌‌های «کامیون کشنده»، «کمباین»، «اتوبوس، مینی‌بوس و ون»، «الیاف اکریلیک» و «انواع سواری» تعلق داشت. آمار اعلام شده حکایت از آن دارد که در دوره زمانی مورد بررسی در مجموع ۱۸۸۴ دستگاه کامیون کشنده در کشور تولید شده است که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل افتی حدود ۶۹ درصدی داشته است؛ تولید این محصول در دوره مشابه سال ۹۷ برابر با ۶۰۲۱ دستگاه بوده است. «کمباین» تولید شده در کشور نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با ۱۵۹ دستگاه بوده که نسبت به دوره زمانی مشابه سال قبل افتی بیش از ۶۴ درصدی داشته است. روند تولید «اتوبوس، مینی‌بوس و ون» نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با ۷۱۲ دستگاه بوده که با توجه به تولید هزار و ۸۸۹ دستگاه اتوبوس، مینی‌بوس و ون تولیدی در سال گذشته افت تولید بیش از ۶۲ درصدی برای این محصول ثبت شده است. «الیاف اکریلیک» تولید شده در کشور نیز در دوره زمانی مورد بررسی برابر با ۷۵/ ۰هزار تن بوده که افت بیش از ۵۳ درصدی داشته است.
روند تولید «انواع سواری» نیز در دوره زمانی مورد بررسی افتی ۴۰ درصدی را تجربه کرده است. خودروسازان در مدت زمان مورد بررسی در مجموع موفق به تولید ۲۹۱ هزار و ۱۰۰ دستگاه انواع سواری در کشور شده‌اند. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته ۴۸۴هزار و ۸۰۰دستگاه انواع سواری در کشور تولید شده بود.
آمار تولید معدن
از سوی دیگر مطابق آمارهای وزارت صنعت، معدن و تجارت، در مدت زمان مورد بررسی از میان ۱۳ محصول منتخب معدنی، ۴ محصول افت و ۹ محصول رشد تولید را نسبت به مدت مشابه سال ۹۷ تجربه کرده‌اند. ارزیابی‌‌‌ها نشان می‌‌دهد در مدت زمان مورد بررسی، پنج محصول «ظروف چینی»، «چینی بهداشتی»، «شیشه جام»، «ظروف شیشه‌ای» و «کاتد مس» به ترتیب بیشترین میزان تولید را در میان محصولات معدنی ثبت کرده‌اند. اما محصولات معدنی که در این دوره زمانی بیشترین افت تولید را تجربه کرده‌اند در برگیرنده چهار محصول «شمش آلومینیوم»، «کنسانتره زغال‌سنگ»، «سنگ آهن» و «آلومینا» می‌شود. براساس آمار اعلام شده مجموع تولید ظروف چینی در مدت زمان مورد بررسی برابر با ۸/ ۲۳ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل بیش از ۲۴ درصد رشد داشته است. اما در مدت زمان مورد بررسی در مجموع ۴۵ هزار تن چینی بهداشتی در کشور تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۲۰ درصدی را ثبت کرده است. سومین محصول معدنی که این مدت را با رشد سپری کرد به شیشه جام بازمی‌گردد. براساس آمار اعلام شده در این مدت ۱/ ۴۵۷ هزار تن شیشه جام تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۵/ ۱۹درصدی داشته است. تولید ظروف شیشه‌ای نیز برابر با ۹/ ۲۲۸ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از ۱۸ درصدی ثبت شده است. اما مجموع تولید کاتد مس نیز برابر با ۸/ ۱۱۷ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی ۱۸ درصدی داشته است.
محصولات منتخب شیمیایی
در بخش کالاهای منتخب پلیمری و شیمیایی نیز از میان ۱۳ محصول، در مجموع ۹ محصول رشد تولید را تجربه کرده‌اند. پنج محصول منتخب شیمیایی و پتروشیمی که در دوره زمانی مورد بررسی رشد تولید را تجربه کرده‌اند به محصولات «اپوکسی رزین(ER)»، «استایرن بوتادین رابر (SBR)»، «اوره»، «پلی‌اتیلن (PE)» و «پلی پروپیلن (PP)» اختصاص داشته است. اما داده‌های اعلام شده بیانگر آن است که از مجموع محصولات منتخب شیمیایی چهار محصول «پلی‌کربنات (PC)»، «اکریلونیتریل بوتادین استایرن (ABS)»، «پلی بوتادین رابر (PBR)» و «آمونیاک» افت تولید داشته‌اند. براساس داده‌های اعلام شده مجموع تولید کالاهای منتخب شیمیایی و پتروشیمی برابر با ۲۳ میلیون و ۱۹۶ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال قبل رشدی بیش از یک درصدی داشته است. با توجه به داده‌های اعلام شده مجموع تولید محصولات پلیمری برابر با ۳ میلیون و ۵۷ هزار تن بوده و جمع شیمیایی‌ها نیز ۲۰ میلیون و ۱۳۹ هزار تن ثبت شده است.
