مقامات بازرگانی دو طرف اعلام کرده‌اند 10 بانک روسی با ایران در زمینه کارگزاری مالی به توافقات جدی رسیده‌اند. گفته می‌شود این توافق زمینه را برای ارتقا و تسهیل سطح روابط تجاری دو کشور فراهم می‌کند. در همایش تفاهم‌نامه همکاری میان اتاق بازرگانی ایران و اتاق بازرگانی روسیه، علاوه بر اعلام این خبر، برقراری پروازهای مستقیم هوایی ایران و سه شهر روسیه، توسعه خطوط ریلی و افزایش حجم مناسبات تجاری و اقتصادی نیز مورد بررسی قرار گرفت.

گروه بازرگانی: اخلال در مراودات بانکی از جمله مشکلاتی است که در دوران تحریم‌ها به‌عنوان یکی از مهم‌ترین موانع تجارت خارجی از آن یاد می‌شود. این در حالی است که رایزنی‌ها برای حل این معضل از پیش از لغو تحریم‌ها آغاز و در دوران پسابرجام به تدریج عملیاتی شده است. در همین راستا آخرین اخبار حاکی از آن است که ایران توافقات جدیدی با 10 بانک روسیه صورت داده تا به این وسیله زمینه برای ارتقا و تسهیل سطح روابط تجاری دو کشور فراهم شود. اخیرا هیاتی از روسیه به ایران آمده و در یک همایش، با تجار ایرانی به مذاکره نشسته است. در این همایش تفاهم‌نامه همکاری میان اتاق بازرگانی ایران و اتاق بازرگانی روسیه امضا شده است. همچنین برقراری پروازهای مستقیم هوایی ایران و سه شهر روسیه نیز در این همایش مورد بررسی قرار گرفت. در نشست اتاق مشترک ایران و روسیه که با حضور استاندار استان چلیابینسک، رئیس اتاق بازرگانی و فعالان اقتصادی این استان و شرکت‌های عضو اتاق مشترک برگزار شد، شرکت‌های ایرانی و 24 شرکت روسیه‌ای در زمینه‌های مختلف مانند سیستم‌های حفاری، غلات، ماشین‌آلات کشاورزی، مواد معدنی، تجهیزات نیروگاهی، توسعه خطوط ریلی و مواد شیمیایی، پیرامون همکاری‌های مشترک و افزایش حجم مناسبات تجاری و اقتصادی با یکدیگر گفت‌وگو کردند. از سویی در نشست روسای کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و روسیه نیز به مواردی از جمله پروژه خط آهن گرمسار- اینچه برون، نیروگاه بندرعباس، خط آهن آستارا- رشت، گسترش گردشگری و همکاری در زمینه‌های صادرات محصولات لبنی و طیور و مذاکره در پروژه‌های نفت، گاز و نیرو اشاره شد.

توافقات بانکی با روسیه

اسدالله عسگراولادی در دیدار با هیات تجاری روسیه گفت: حجم 2 میلیارد دلاری مبادلات تجاری ایران و روسیه شایسته روابط دو کشور نیست، زیرا هم‌اکنون ما با کشورهای همسایه تا 10 میلیارد دلار و با برخی کشورها به‌ویژه چین تا 40 میلیارد دلار در سال مبادله تجاری و اقتصادی داریم. مشکلات زیادی در راه روابط اقتصادی دو کشور وجود داشت که تاکنون مشکلات روادید، حمل‌ونقل و به ویژه حمل‌ونقل هوایی در حوزه مسافری و باری حل شده است، اما تعرفه‌های گمرکی همچنان شفاف نیست. عسگراولادی نقل‌وانتقال پولی را یکی دیگر از مشکلات سر راه توسعه روابط دو کشور دانست و افزود: نمی‌توانیم برای خرید کالا به‌صورت چمدانی پول حمل کنیم، از این رو بانک‌هایی باید میان دو کشور فعال باشند، تا ریال را در کشور ما و روبل را در روسیه بیمه کند. وی سفر اخیر ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه به ایران را نقطه عطفی در روابط میان دو کشور برشمرد و گفت: امیدواریم با بهره‌گیری از نتایج این سفر مبادلات دو کشور افزایش و روابط میان دو کشور بازسازی شود.

برقراری پروازهای مستقیم

نایب رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه هم گفت: به منظور تسهیل در تردد بازرگانان ایران و روسیه و افزایش مبادلات تجاری، پروازهای منظم هوایی میان ایران و فرودگاه‌های مسکو، سن پترزبورگ و سوچی برقرار شده است، ضمن اینکه پروازی میان ایران و آستاراخان نیز به زودی برقرار می‌شود. قدیر قیافه در حاشیه همایش فعالان اقتصادی ایران و استان چلیابینسک روسیه در جمع خبرنگاران اظهار کرد: هفته‌ای 6 پرواز میان ایران و مسکو انجام می‌شود که به زودی به 10 پرواز در هفته افزایش می‌یابد، ضمن اینکه دو تا سه پرواز در هفته به مقصد سن پترزبورگ وجود دارد و به مقصد فرودگاه سوچی نیز سه تا پنج پرواز در هفته به‌زودی انجام می‌شود. همچنین از ابتدای سال آینده پرواز ایران به مقصد آستاراخان با هفته‌ای یک پرواز برقرار می‌شود.

قیافه با اشاره به اینکه مشکلات ویزا، تعرفه، گمرک و بانکی مهم‌ترین مشکلات در راه توسعه میان ایران و روسیه بود، گفت: مشکل ویزا میان دو کشور حل شد و فعالان اقتصادی می‌توانند، با دریافت معرفی‌نامه از اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه، سه روزه ویزای خود را بگیرند و مشکل تعرفه هم در اصل به قیمت‌گذاری از سوی گمرک روسیه مربوط می‌شد که با مذاکرات انجام شده برطرف شد. وی افزود: برای رفع مشکل بانکی نیز هفته گذشته معاون بانک مرکزی ایران به همراه مدیران عامل بانک‌های مطرح ایران به روسیه سفر کردند و با 10 بانک مطرح روسیه توافقات خوبی انجام دادند که امیدواریم به زودی نتایج آن را در تسهیل روابط اقتصادی و تجاری دو کشور شاهد باشیم.

قیافه همچنین تصریح کرد: روابط تجاری ایران و روسیه به دلیل استفاده فعالان اقتصادی دو کشور از کشورهای ثالث برای مبادلات کالایی کاهش یافت، اما با تسهیلات انجام شده امیدواریم بتوانیم مبادلات تجاری دو کشور را تا یک سال آینده از 2 میلیارد دلار در سال به سه میلیارد دلار افزایش دهیم و پس از آن سالانه 35 درصد افزایش مبادلات میان دو کشور روی دهد. دوربه روسکی، استاندار ایالت چلیابینسک در این همایش، با بیان اینکه حل مشکلات موجود بر سر توسعه روابط اقتصادی دو کشور نیازمند برداشتن گام‌های اساسی از سوی هر دو کشور است، گفت:‌ با فعال کردن ظرفیت‌های اقتصادی میان دو کشور، می‌توانیم حجم مبادلات دو کشور را تا ده‌ها برابر بیش از حجم کنونی ارتقا دهیم. دیگتیاروف، رئیس اتاق بازرگانی استان چلیابینسک روسیه نیز در این همایش با اشاره به ظرفیت‌های این استان در حوزه‌های فلزات، گرافیک، معدن و زیرساخت‌ها، گفت: استان ما سهم زیادی از سرمایه‌گذاری در روسیه را جذب کرده است، به‌طوری که در سال 2010 میلادی 30 میلیارد روبل سرمایه‌گذاری برای 21 طرح در بخش کشاورزی این استان انجام شده است. دیگتیاروف با بیان اینکه استان چلیابینسک مرز آسیا و اروپا با برخورداری از ظرفیت‌های علمی و صنعتی است، گفت: در دو سال اخیر حجم مبادلات میان استان ما و ایران 80 درصد افزایش یافته است؛ ضمن اینکه با برخورداری از ظرفیت‌های تولیدی در ذوب آهن، چدن، سرب، ماشین‌های سنگین و جرثقیل می‌توانیم همکاری‌های خوبی با ایران داشته باشیم.

برقی‌سازی قطار گرمسار ـ ‌اینچه برون

افزایش همکاری ایران با روسیه در حالی مورد توجه قرار دارد که مقامات روسی و ایرانی همواره به رایزنی درخصوص مسائل مختلف می‌پردازند. روز گذشته نیز وزیر راه و شهرسازی ایران با وزیر انرژی فدراسیون روسیه دیدار کرد و ضمن موافقت با درخواست روس‌ها برای افزایش پروازهای تهران به مسکو، شرایط دولت تهران را درباره نحوه مشارکت با روسیه برای اجرای پروژه‌های ریلی در ایران تشریح کرد. عباس آخوندی در دیدار با الکساندر نوواک وزیر انرژی فدراسیون روسیه گفت: فعلا پروژه‌ای که به‌صورت جدی قابل طرح است پروژه برقی‌سازی قطار گرمسار ـ ‌اینچه برون است. اما هنوز چند نکته در این خصوص در ذهن ما به‌صورت علامت سوال باقی مانده است.

وی ادامه داد: نکته اول درخصوص قیمت‌های پیشنهادی طرف روسی است که در این زمینه ما چند قیمت پیشنهادی دیگر از سوی چینی‌ها و اروپایی‌ها دریافت کرده‌ایم که از قیمت پیشنهادی روس‌ها بسیار کمتر است که باید در این زمینه به توافق برسیم. از سویی تفاوت سهام ایران و روسیه در این پروژه نیز نیاز به بحث جدی دارد. وی با اشاره به انتظار طرف ایرانی برای دریافت مشخصات فنی لکوموتیوهای تولیدی مورد نظر روس‌ها در قطار برقی گرمسار ـ اینچه برون تصریح کرد: البته شرکت زیمنس هم در این زمینه در ایران فعال است. قاعدتا ما برای اینکه بعدها دچار مشکلات تعمیر و نگهداری نشویم، به دنبال جمع‌آوری برندهای مختلف لکوموتیو نیستیم؛ اما پیشنهاد شما را بررسی می‌کنیم. آخوندی افزود: ما علاقه‌مندیم که روس‌ها در پروژه راه‌آهن قزوین ـ رشت ـ آستارا هم پیشنهاد دقیق‌تری ارائه دهند؛ چراکه ایران در اجرای این پروژه نیز پیشنهادهایی از طرف اروپایی‌ها و یک کنسرسیوم داخلی دارد.

وی ادامه داد: خط دوم راه‌آهن تهران ـ قزوین در حال حاضر در دست اجرا است؛ همچنین راه آهن قزوین – رشت نیز بخش زیرساختی آن به پایان رسیده و بخشی از ریل‌گذاری آن هم انجام شده است؛ ضمن اینکه علاقه‌مندیم عملیات اجرایی خط آهن رشت – آستارا نیز به سرعت آغاز شود، چراکه در زمینه تکمیل کریدور شمال – جنوب هم برای ما و هم برای کشورهای جنوب خلیج‌فارس اهمیت ویژه‌ای دارد. از سوی دیگر ایران، روسیه و جمهوری آذربایجان منافع مشترکی در تکمیل این خط آهن به خصوص در زمینه ارتقای موقعیت ترانزیتی سه کشور دارند و به همین دلیل ایران از پیشنهاد سرمایه‌گذاری کشورهای دارای منافع مشترک در این پروژه استقبال می‌کند. وزیر راه و شهرسازی به مبحث همکاری دو کشور در زمینه حمل‌ونقل دریایی اشاره و بیان کرد: ایران آمادگی کامل برای توسعه این همکاری‌ها را دارد. ما در دو بندر نوشهر و انزلی امکانات خوبی داریم و می‌توانیم سهم مناسبی به طرف روسی در استفاده از این بنادر بدهیم. حتی آمادگی داریم زمینه جابه‌جایی کانتینرهای یخچال‌دار را فراهم کنیم. آخوندی با اشاره به آمادگی ایران برای افزایش پروازهای تهران به مسکو و دیگر شهرهای روسیه افزود: موضوع مهم در افزایش تردد گردشگران به دو کشور تسهیل صدور ویزا از سوی روس‌ها است که باید با توجه به روابط بسیار خوب ایران و روسیه در همه زمینه‌ها، این بحث نیز به یک جای مشخص برسد؛ هم رانندگان و هم ملوانان ایرانی در زمینه دریافت ویزای ورود به روسیه مشکلات جدی دارند که باید قوانین صدور روادید روسیه تسهیل و مدل راحت‌تری به اجرا گذاشته شود. از سویی الکساندر نوواک، وزیر انرژی روسیه نیز با اشاره به امضای توافق‌نامه ایران و روسیه درخصوص همکاری در زمینه برقی‌سازی راه‌آهن گرمسار ـ اینچه برون در سفر سال گذشته میلادی پوتین به تهران، اظهار کرد: موضوع بعدی نیز همکاری روسیه با ایران و جمهوری آذربایجان درخصوص احداث خط آهن رشت ـ آستارا است و ما می‌توانیم اپراتور اجرای این پروژه باشیم. همچنین همکاری ایران و روسیه در زمینه تجارت دریایی محصولات کشاورزی و دامی و توسعه زیرساخت‌های لجستیکی بندری را خواستاریم. توسعه پروازهای تهران ـ مسکو و سایر شهرهای روسیه و همچنین توسعه گردشگری از دیگر خواست‌های ما است. بر اساس گزارش‌های موجود تعداد توریست‌های ایرانی که مایل به سفر به روسیه هستند در یک سال گذشته دو برابر شده و ادامه این وضعیت مستلزم افزایش پروازها از تهران به کشور ما از ۵ پرواز در هفته به ۹ پرواز در هفته است. حجم بارهای تبادل شده میان دو کشور نیز در یک سال گذشته ۲۱ درصد رشد داشته است.

این مقام ارشد روسی با اشاره به حضور معاون وزیر امور مالی روسیه در هیات روسی خاطرنشان کرد: حاضریم قرارداد برقی‌سازی خط آهن گرمسار ـ اینچه برون را در جلسه‌ای میان معاونان وزرای اقتصادی و دارایی روسیه و ایران بررسی کنیم. نوواک با اشاره به آمادگی روسیه برای مشارکت در پروژه خط آهن رشت ـ آستارا به‌صورتی که ایران ذی نفع اصلی این پروژه باشد، از آمادگی کشورش برای تهیه مدل مالی پروژه در جلسات آینده و تهیه برنامه حقوقی ـ سازمانی آن خبر داد.