حوزه راه و شهرسازی کشور در سالی که پشت سر گذاشتیم، رخدادهایی تلخ، خبرساز و پرحاشیه را تجربه کرد؛ اتفاقاتی که عباس آخوندی را تا لبه پرتگاه پیش برد.

رکود بازار مسکن؛ دردی که درمان نشد 

تداوم رکود مسکن درسال ۹۵ مهمترین خروجی وزارت راه و شهرسازی در حوزه مسکن و ساختمان طی سال ۹۵ بود؛ رکودی که علاوه بر کاهش حجم معاملات نسبت به سال های قبل، تبعات منفی بسیاری هم بر صنایع وابسته به بخش مسکن داشت؛ البته آخوندی تلاش کرد که با افزایش سطح تسهیلات خرید مسکن، سیاست تحریک تقاضا را در پیش بگیرد اما این سیاست به دلیل بی توجهی به سطح اقتصادی خانوارها و بالابودن میزان اقساط وام‌ها، با شکست مواجه شد ضمن اینکه کاهش سود اقساط صندوق پس انداز مسکن یکم به ۹.۵ درصد( ۸ درصد برای خرید در بافت فرسوده)  هم نتوانست گره رکود بازار مسکن را در سال ۹۵ باز کند.

در این میان اجرای  بدطرح مسکن اجتماعی و حمایتی هم در سالجاری بی نتیجه ماند و اقدام مثبتی در این زمینه انجام نشد اگرچه به تازگی معاون ساختمان و مسکن وزیر راه و شهرسازی اعلام کرد که ساخت ۵۰۰ هزار واحد مسکن اجتماعی وحمایتی در برنامه ششم توسعه در دستور کار قراردارد اما در سال ۹۵، گامی عملی در این زمینه برداشته نشد؛ از سوی دیگر طرح مسکن مهر بعنوان میراث دولت قبل، همچنان مورد بی مهری وزارت راه و شهرسازی دولت یازدهم بود و با وجود آنکه براساس برنامه باید سال ۹۵، پرونده این طرح بسته می‌شد اما پیش بینی ها حکایت از آن دارد که در سال ۹۶ هم این طرح تکمیل نخواهد شد و حتی با افزایش سطح وام از ۳۰ به ۴۰ میلیون تومان برای تکمیل هرچه سریعتر واحدهای مسکن مهر اما سنگ اندازی های بانک مسکن، دسترسی به این هدف را بااما و اگرهایی همراه کرده است.

حوزه ریلی

مهمترین خبر حوزه ریلی که در سالجاری بازتاب ویژه‌ای هم در رسانه ها و فضای مجازی داشت و کام مردم را تلخ کرد، برخورد دو قطار در نزدیکی ایستگاه هفت خوان سمنان در آذرماه بود که بر اثر آن، ۴۹ تن از هموطنانمان جان باختند.  این حادثه پای آخوندی را به مجلس باز کرد و استارت دومین استیضاح آخوندی را زد ضمن اینکه مدیرعامل راهن آهن(پورسیدآقایی) هم در واکنش به این حادثه استعفا داد، البته پیگیری استیضاح آخوندی از سوی نمایندگان تبریز و مشهد بی اثر بود و وزیرراه برای بار سوم از نمایندگان رأی اعتماد گرفت.

علاوه بر حادثه برخورد دو قطار، استعفای مدیرعامل راه آهن و خبرهایی که مبنی بر تکرار خطاهای این سیستم منتشر شد در حوزه ریلی جاروجنجال‌های بسیاری به پا کرد اما سرانجام با جانشینی محمدزاده به عنوان مدیرعامل جدید، سرو صداها تا حدودی فروکش کرد.

در زمینه عملکرد هم، براساس اظهارات قائم مقام شرکت راه آهن باید در سال ۹۵، ۲۳۵ دستگاه واگن جدید و بازسازی شده به ناوگان ریلی اضافه می‌شد که براساس آمار اعلامی از سوی مسئولان ورود این تعداد واگن عملیاتی نشد.

حوزه هوایی

امضای دو قرارداد خرید هواپیما از شرکت‌های ایرباس و بویینگ و ورود دوفروند ایرباس از نوع ۳۲۱ و ۳۳۰ به ناوگان هوایی از دیگر اقداماتی بود که در سال ۹۵ انجام شد؛ البته مذاکراتی با ای تی آر هم انجام شد اما این مذاکرات هنوز به نتیجه نرسیده ضمن اینکه بخش خصوصی هم رایزنی‌هایی با سوخو داشت که اقدامی عملی در این زمینه انجام نشد.

حوزه بندری

واگذاری پیمانکاری بندرچابهار به هندی‌ها مهمترین خبری بود که در نیمه اول سال ۹۵ حواشی زیادی را در حوزه بندری به همراه داشت؛ اگرچه با ورود تجهیزات از سوی آلمان به این بندر، بخشی از این تفاهم نامه اجرایی شد اما مخالفت‌ها درباره بی توجهی به بخش خصوصی در این واگذاری، تا پایان سال ۹۵ ادامه یافت.

حوزه جاده‌ای

حوزه جاده ای در سال ۹۵ اگرچه مانند سایر حوزه‌ها جریان ساز نبود اما اقدامات مثبتی در این حوزه انجام شد؛ به عنوان نمونه رونمایی از  سپهتن(سامانه پایش هوشمند تردد) و همچنین راه اندازی ۵۲۷ دوربین ثبت تخلف هم از دیگر رویدادهای مثبت این حوزه بود.

براساس برنامه قرار بود تا پایان سال ۹۵ تعداد ۱۱ هزار دستگاه اتوبوس به سامانه سپهتن متصل شود و در اوایل سالجاری این رقم ۳ هزار دستگاه بود که این وعده تا پایان سال ۹۵ محقق نشد.

البته آخوندی و همکارانش در حوزه حمل‌ونقل نمره بهتری را کسب کردند؛ افزایش حجم ترانزیت ریلی و تلاش برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی در توسعه بندر چابهار ازجمله اقدامات قابل تحسین این وزارتخانه در سال ۹۵ بود. باوجود این، بخش زیادی از تلاش‌های وزارت راه و شهرسازی طی یک سال گذشته متمرکز بر روی نوسازی ناوگان هوایی و خرید هواپیماهای جدید از شرکت‌های ایرباس و بوئینگ بود که تا پایان سال ۹۵ دو فروند ایرباس نو وارد ناوگان هوایی کشور شد.

اقدامات انجام شده در ۵ حوزه

۱. آغاز پرداخت صندوق پس‌انداز مسکن یکم

۲. کاهش نرخ تسهیلات مسکن از ۱۶ به ۹.۵

۳. پرداخت افزایش وام مسکن مهر به ۴۰ میلیون تومان

۵. انعقاد قراردادهای خرید هواپیما با بویینگ و ایرباس

۶. کاهش ترانزیت در تمام حوزه‌ها و افزایش ترانزیت ریلی

۷. اجرای طرح توسعه بندر چابهار

۸. استیضاح وزیر راه و شهرسازی

۹. کاهش تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده

۱۰. کاهش نرخ سود تسهیلات بانکی

وعده‌هایی که محقق نشد

۱. عدم تکمیل واحدهای ناتمام مسکن مهر

۲. عدم اجرای طرح مسکن اجتماعی

۳. عدم پیگیری ساخت مسکن روستایی

۴. بی توجهی به بهبود بافت فرسوده

۵. عدم راه اندازی سامانه ملی املاک و اسکان کشور

۶. عدم پیگیری لازم برای دریافت مالیات بر خانه‌های خالی

۷. عدم پیگیری لازم جهت اجرای مالیات بر عایدی سرمایه

۸. بهره‌وری پایین حمل‌ونقل ریلی

۹. پیشرفت کند پروژه اتصال ریلی به اروپا

۱۰. محقق نشدن وعده اتصال شبکه ریلی کشور به عراق

۱۱. عدم اهتمام به افزایش پروازهای عبوری از کشور

۱۲. پیشرفت بسیار کند پروژه هواپیمای ملی