سقوط نفت رکورد دیگری از خود به جا گذاشت، این‌بار این کالای استراتژیک کمترین قیمت سه ماهه خود از مارس 2009 تا کنون را تجربه کرد. در عین حال بلومبرگ و رویترز برآوردی از تولید نفت کشورهای عضو اوپک منتشر کردند. بر‌اساس گزارش بلومبرگ، تولید نفت این سازمان در ماه سپتامبر، ماه میلادی گذشته بیش از 200 هزار بشکه کاهش یافته است و بر‌اساس این گزارش بیشترین افت از سوی عربستان، ایران و عراق بوده است. با این وجود تولید نفت اوپک همچنان بیش از 32 میلیون بشکه در روز قرار دارد. در عین حال رویترز از افزایش تولید نفت اوپک به دلیل افزایش صادرات نفت عراق از شمال این کشور خبر داد.

بیشترین افت سه ماهه در 6 سال

میانگین سه ماهه بهای نفت خام آمریکا در سه ماه منتهی به سپتامبر 2015 به کمترین مقدار از سال 2009 تاکنون رسید. به گزارش بلومبرگ، بهای WTI در سه ماه گذشته حدود 24 درصد افت کرد و از قیمت‌های بالای 60 دلار که بیشترین قیمت نفت در سال جاری میلادی بود، به حدود 45 دلار در هر بشکه رسیده است. این در حالی است که حجم همه ذخایر نفتی آمریکا برای اولین بار در سه هفته متوالی توامان رشد داشتند. میانگین سه ماهه این نوع نفت در سه ماه اخیر به 5/ 46 دلار رسید که کمترین مقدار از سه ماه منتهی به مارس 2009 تا‌کنون بوده است. متوسط قیمت سه ماهه نفت نیز به 3/ 51 دلار بر بشکه رسید که 28/ 3 دلار بیش از نفت خام آمریکا است. متوسط قیمت سبد نفتی اوپک نیز در مدت زمانی مشابه 29/ 48 دلار بود که نسبت به سه ماه پیش از آن بیش از 11 دلار افت داشته است. در سه ماه سوم سال 2015 قیمت نفت در روال کاهشی قرار گرفت. روال کاهشی قیمت نفت با پیش‌بینی افزایش عرضه نفت از سوی ایران به دلیل توافق با غرب بر سر مساله هسته‌ای آغاز شد و تشدید‌کننده این سقوط نگرانی از ضعف اقتصادی چین و کاهش رشد اقتصادی این کشور بود. در عین حال بر‌اساس بررسی‌های بلومبرگ، حجم ذخایر نفتی آمریکا طی یک سال اخیر به سطح بی‌سابقه‌ای رسید، به‌طوری‌که در حال حاضر 100 میلیون بشکه بیش از متوسط 5‌ساله خود هستند. از طرفی کشورهای عضو اوپک با همه توان در حال تولید نفت هستند و در ماه گذشته میلادی برای شانزدهمین ماه متوالی بیش از سقف 30 میلیون بشکه‌ای مصوب خود نفت تولید کرده‌اند. تمام دلایلی که در بالا عنوان شد به مازاد عرضه در بازار نفت منتهی می‌شود. اما با رو به کاهش گذاشتن تولید نفت آمریکا برخی بر این باورند که نشانه‌هایی از به تعادل رسیدن بازار نفت مشاهده شده است. به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، متوسط تولید نفت خام آمریکا هفته گذشته 40 هزار بشکه کاهش یافت و به 1/ 9 میلیون بشکه در روز رسید که کمترین میزان متوسط تولید هفتگی از هفته منتهی به 28 نوامبر تاکنون بوده است. تولید نفت این کشور 7 هفته از 8 هفته اخیر کاهشی بوده است که می‌تواند نشان از کاهش مازاد عرضه در آینده داشته باشد. اما افزایش حجم موجودی نفت این کشور با تاثیر بر بازار تولید نفت را کاهش داد. بر اساس گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا، 96/ 3 میلیون بشکه به حجم ذخایر نفتی این کشور در هفته منتهی به 25 سپتامبر افزوده شده و به 9/ 457 میلیون بشکه رسیده است.

از طرفی نرخ ظرفیت پالایشگاه‌های آمریکا در ماه سپتامبر 1/ 1 درصد کاهش یافت و به 8/ 89 درصد ظرفیت رسید که کمترین مقدار از ماه مارس تاکنون است. به‌طور معمول بعد از پایان تابستان و عبور از فصل تقاضای حداکثری بنزین، پالایشگاه‌های آمریکا وارد دوران تعمیر و نگهداشت می‌شوند.

دو روایت از تولید نفت اوپک

درباره میزان تولید نفت اوپک در ماه سپتامبر دو روایت وجود دارد. از سویی بلومبرگ اعلام کرده است که تولید نفت این سازمان کاهش 233 هزار بشکه‌ای داشته و از سوی دیگر رویترز اعلام کرد که تولید نفت اوپک در ماه سپتامبر افت 110 هزار بشکه‌ای داشته است. جزئیات دو گزارش در زیر آمده است.

بر‌اساس اطلاعات به‌دست آمده بلومبرگ از شرکت‌های نفتی، تولیدکنندگان و تحلیلگران، تولید نفت خام اعضای اوپک در ماه سپتامبر با کاهش روزانه ٢٣٣ هزار بشکه به 048/ 32 میلیون بشکه در روز رسید. تولید اوپک ماه پیش از آن به 281/ 32 میلیون بشکه در روز رسیده بود. بر‌اساس این گزارش، عربستان سعودی تولید روزانه خود را در ماه سپتامبر ٢٠٠ هزار بشکه کاهش داد که دلیل آن کاهش مصرف سوخت نیروگاه‌ها در پی کاهش دمای هوا بوده است. در تابستان مصرف سوخت در این کشور و دیگر کشورهای حاشیه خلیج فارس به اوج خود می‌رسد. بلومبرگ در ادامه گزارش خود از کاهش 100 هزار بشکه‌ای تولید نفت ایران خبر داد و اعلام کرد تولید نفت ایران به ٢ میلیون و ٨٠٠ هزار بشکه در روز رسید. در ماه ژوئیه تولید ایران به بالاترین حد خود از سال ٢٠١٢ که تحریم‌های نفتی اعمال شد، رسیده بود. تولید نفت خام عراق نیز ٨٥ هزار بشکه کاهش داشت و به چهار میلیون و ٢١٤ هزار بشکه رسید. در همین حال، تولید نفت لیبی روزانه پنج هزار بشکه کاهش داشت و به ٣٥٠هزار بشکه در روز رسید. در حالی بلومبرگ از کاهش تولید اوپک خبر می‌دهد که رویترز اعلام کرد تولید این سازمان در ماه سپتامبر افزایش یافته است. به نظر می‌رسد محل مناقشه این دو گزارش در تولید نفت عراق است. رویترز اعلام کرد که تولید نفت اوپک در ماه سپتامبر به دنبال افزایش تولید نفت عراق 110هزار بشکه افزایش یافته و از 57/ 31 میلیون بشکه در ماه اوت به 68/ 31 میلیون بشکه رسیده است. بر‌اساس این گزارش، صادرات نفت عراق اگرچه از جنوب این کشور کاهش یافته است اما این کشور صادرات خود را از سمت شمال و با استفاده از بندر جیهان ترکیه افزایش داده است. این گزارش در ادامه اعلام می‌کند افزایش اندکی نیز در تولید دو کشور آفریقایی عضو اوپک، نیجریه و آنگولا رخ داده است. دیگر تولید‌کنندگان نفت اوپک تغییر چندانی در تولید خود نداده‌اند و تولید را در بالاترین سطح خود نگه داشته‌اند. قطر، کوچکترین عضو اوپک نیز تولید خود را در ماه سپتامبر اندکی افزایش داده است.

رویترز اعلام کرد که ایران بسیار مشتاق است که جایگاه خود را به‌عنوان دومین تولیدکننده اوپک بعد از رفع تحریم‌ها به‌دست آورد و در حال حاضر تولید خود را آماده جهش کرده است. اما عربستان تولید خود را در سطح رکورد 56/ 10 میلیون بشکه در روز ماه ژوئن نگه داشته است، از سویی به دلیل کاهش مصرف داخلی این کشور در ماه سپتامبر نسبت به ماه‌های پیش از آن صادرات نفتش افزایش داشته است. رویترز و بلومبرگ با اشاره به رفع تحریم‌های ایران اعلام کرده‌اند که تولید نفت اوپک در ماه‌های آینده افزایش خواهد یافت. بیش از سه سال است که سقف تولید اوپک 30 میلیون بشکه در روز تعیین شده است، با این وجود اعضای اوپک در ماه سپتامبر برای شانزدهمین ماه پیاپی این سقف تولید را شکسته و بیش از آن مقدار تولید کردند. اوپک از نوامبر سال 2014 تا کنون توانسته تولید روزانه نفت خود را 5/ 1 میلیون بشکه افزایش دهد و به این شیوه از سهم خود در بازار نفت دفاع کرده است.