سکه برای چهارمین هفته متوالی حجم تقاضای قابل ملاحظه‌ای را در معاملات آتی بورس کالای ایران به ثبت رساند. طی مدت مذکور در پی سیر نوسانی قیمت سکه‌ طلا، بازار آتی این کالا شاهد افت و خیز زیادی در حجم تقاضا و قیمت‌ها بوده که همین موضوع نشان می‌دهد جذابیت و انگیزه خرید برای معامله‌گران این بازار چند برابر شده است، به‌طوری‌که حجم معاملات هفته قبل از اجرای برجام تا 20هزار معامله رشد کرد، در حالی‌ که سال گذشته در همین موقعیت حجم معاملات به زحمت از 5 هزار معامله عبور می‌کرد. در هفته‌ بعد از اجرای برجام یعنی حد فاصل 19 تا 24 دی، حجم معاملات به بیش از 90 هزار قرارداد و به ارزش 8 هزار و 698 میلیارد ریال رسید که طی یک سال گذشته این حجم تقاضا بی‌سابقه بوده است.

این در شرایطی است که در هفته‌های بعدی و در حد فاصل 26 دی تا اول بهمن، حجم معاملات آتی سکه به 67 هزار و 513 قرارداد و به ارزش 6 هزار و 327 میلیارد ریال رسید. از سویی در هفته گذشته نیز حجم این معاملات با رشد 16درصدی نسبت به هفته ماقبل به 78 هزار و 909 میلیارد ریال رسید.از ابتدای سال جاری تاکنون حجم معاملات هیچ‌گاه به میزان کنونی آن نبوده است. در چند هفته گذشته این شاخص به‌طور متوسط در حدود 16 تا 20 هزار قرارداد بوده که کارشناسان بازار آتی سکه این تغییر در تقاضا را هیجانات قبل از تصویب نهایی برجام و خوش بینی‌ها به ثبات بازار سکه اعلام کرده‌اند، این در شرایطی است که بر اساس پیش‌بینی کارشناسان بعد از اجرا شدن برجام شاهد افزایش بیشتری از حجم معاملات خواهیم بود. یکی از کارشناسان بازار آتی سکه عامل اصلی این افت و خیز قیمت را همسویی بهای طلا در بازارهای جهانی و نرخ ارز در بازار آزاد عنوان می‌کند و معتقد است، اگر‌چه قیمت‌ها پس از رفع محدودیت‌های بین‌المللی در مسیر تازه‌ای قرار گرفته است اما رونق در این بازار ادامه خواهد داشت و نوسانات اندک نیز می‌تواند انگیزه معامله‌گران را افزایش دهد.

سیاوش سلیمانی می‌افزاید: بهای سکه مجددا وارد کانال 970 هزار تومان شده، اما حجم معاملات نشان می‌دهد که رشد در بخش تقاضا همچنان به قوت خود باقی است. به گفته این کارشناس بازار آتی همواره قیمت سکه‌ آتی متاثر از گمانه‌زنی‌ها و پیش‌بینی‌ها درباره‌ روند قیمت‌ها و شرایط بازار در آینده است و به همین دلیل است که وقتی همین سه ماه پیش، قیمت سکه به مرز یک میلیون تومان نزدیک شد، قیمت سکه سررسید آبان 94 به بیش از یک میلیون و 50 هزار تومان رسید و معامله‌گران افزایش قیمت‌ سکه‌ طلا را در ماه‌های پیش‌ رو انتظار داشتند. حالا اما با رقم خوردن توافق هسته‌ای و دورنمایی که از کاهش نرخ ارز وجود دارد و نیز با سیر نزولی که اونس جهانی طلا در پیش گرفته است، خرید‌ و ‌فروش‌های معامله‌گران بازار آتی این‌طور نشان می‌دهد که این بازیگران بازار، قیمت سکه را در ماه‌های آینده از قیمت‌های فعلی پایین‌تر پیش‌بینی و ارزش‌گذاری می‌کنند. این کارشناس بازار آتی سکه در ادامه گفت: برخی عنوان می‌کنند بعد از اجرای برجام و راه‌اندازی بازار آتی ارز، ارز تک‌نرخی می‌شود و بازار آتی سکه از رونق می‌افتد و دیگر جذابیتی برای سرمایه‌گذاران ندارد، اما این موضوع به چند دلیل اصلا منطقی نیست و معتقدم که هیچ‌گاه از جذابیت معاملات آتی سکه کاسته نخواهد شد.

سلیمانی به روند افزایشی بهای اونس طلا اشاره کرد و گفت: اگر روند حرکتی بهای اونس طلا در سال‌های اخیر را بررسی کنیم مشاهده می‌کنیم که اونس در هر ماه حداقل 5 درصد نوسان می‌کند که با توجه به کاهش وجه تضمین قراردادهای آتی، امکان کسب سود قابل توجه از معاملات آتی آن هم فقط از نوسان اونس جهانی وجود دارد. وی در این باره توضیح داد: در حال حاضر بازار آتی سکه تنها بازار متشکل ایران است که اهرم مالی دارد؛ به‌طوری‌که معامله‌گر با یک سپرده اولیه، می‌تواند معادل کل ارزش دارایی تعهد شده، کسب سود یا زیان کند. وی تاکید کرد: به این ترتیب یکی از جذابیت‌های بزرگ قراردادهای آتی، پرداخت بخشی از وجه برای انعقاد قرارداد است، به‌طوری که هر فردی می‌تواند با پول یک سکه، ۱۰ سکه در قراردادهای آتی معامله کند که این موضوع نیز نمی‌گذارد از جذابیت معاملات آتی سکه کاسته شود. این کارشناس بازار آتی سکه در ادامه به کاهش وجه تضمین اولیه معاملات آتی اشاره کرد و گفت: کاهش وجه تضمین می‌تواند جذابیت زیادی را برای معامله‌گران بازار آتی ایجاد کند.

سلیمانی عنوان کرد: مبلغ وجه تضمین به هر میزانی کاهش یابد، ریسک معاملات نیز به همان میزان افزایش می‌یابد، بر این اساس بازیگران بازار آتی باید با دقت بیشتری و بر اساس مهم‌ترین پارامترهای بازار که روند نرخ ارز و بهای اونس هستند معاملات را پیش ببرند؛ البته عمده فعالان بازار آتی قواعد بازی و اهرم‌های بازار را به خوبی می‌شناسند. وی در پایان با بیان اینکه با راه‌اندازی سامانه آنلاین قراردادهای آتی سکه، سرعت، دقت و امنیت بازار افزایش یافته است، گفت: دسترسی بهتر مشتریان به سیستم معاملات، کاهش ضریب اشتباهات به دلیل مکانیزه شدن معاملات، اطمینان از سرمایه‌گذاری و ثبت سفارش‌های دقیق در زمان مورد‌نظر و مشاهده لحظه‌ای صورت‌حساب سرمایه‌گذاران از مزایای اصلی آنلاین شدن معاملات آتی سکه به شمار می‌رود.

مطلوبیت بازار آتی با هیجان ناشی از رفع محدودیت‌های بین‌المللی

بازار آتی سکه طلا هم اکنون در سررسیدهای اسفند، اردیبهشت، تیر و شهریور سال جاری برای معامله‌گران فعال است و مثل همیشه، سررسیدهای دورتر بیشتر مورد اقبال قرار گرفته‌اند. با وجود افت و خیز متعدد قیمت سکه در سررسیدهای مختلف بازار آتی، تحویل در آخرین قرارداد موجود، یعنی شهریورماه، از قیمت سکه در بازار نقدی بیشتر است. کمتر بودن قیمت‌های آتی از قیمت نقدی زمانی رخ می‌دهد که معامله‌گران بازار این‌طور تحلیل کنند که قیمت‌های کنونی حاصل افزایشی است که به‌طور مقطعی برای سمت تقاضای بازار رخ داده و در آینده با عادی شدن شرایط قیمت‌ها افت خواهند کرد.

در وضعیت فعلی و با در نظر گرفتن قیمت‌ سکه‌ طلا برای سررسیدهای جاری، اگر چه این وضعیت در بازار طلا و تاثیر‌گذاری آن مهم تلقی می‌شود، اما به هر ترتیب این‌طور می‌توان نتیجه گرفت که تلقی بازار آن است که قیمت‌ طلا که متاثر از 2 عامل ارز و قیمت جهانی این فلز است، در ماه‌های نزدیک پیش‌رو با توجه به اجرایی شدن برجام کاهش بیشتری را تجربه کند، اما همزمان، با توجه به پایین بودن قیمت سررسیدها در مقایسه با قیمت سکه‌ نقدی در حال حاضر، گویی کاهش قیمت در این بازار دائمی نبوده و پیش‌بینی می‌شود بازار تا سال آینده به وضعیت عادی بازگردد.