دنیای اقتصاد- همایون دارابی:‌ بورس اوراق بهادار تهران هفته گذشته به‌رغم انتظارات برای کسب کارنامه‌ای مثبت با افت 931 واحدی شاخص کل به کار خود پایان داد. در هفته گذشته معامله‌گران سهام در مجموع زیان 42/ 1 درصدی را در پرتفوی خود شاهد بودند تا زیان رسمی و براساس شاخص اینک در آستانه رسیدن به آخرین ماه سال 93به 9/ 17درصد برسد. اکثر کارشناسان در حالی که وضعیت مذاکرات سیاسی را برای بازار مهم ارزیابی می‌کنند، انگشت اتهام رکود در بورس را نظیر رکود در دیگر بخش‌های اقتصاد به سوی سیاست‌های کلان اقتصادی نشانه رفته‌اند. به‌رغم تلاش بانک مرکزی برای مجاب‌سازی بانک‌ها و موسسات اعتباری برای رعایت نرخ سود 22درصدی این بنگاه‌ها به دلیل سیاست انقباضی بانک مرکزی و عدم دسترسی به منابع بانکی، مجددا به رقابت برسر منابع اندک در اقتصاد پرداخته‌اند. به صورت سنتی آخرین ماه سال همواره با کمبود نقدینگی در اقتصاد همراه است و تاکنون بانک مرکزی با هدف مهار پایه پولی از تزریق نقدینگی،‌ تامین اعتبارهای بانکی و همچنین کاهش نرخ سپرده قانونی و حتی ایفای تعهدات دولت در مورد بازخرید اوراق مشارکت خودداری کرده است.

در همین حال بیش از یک‌سال نرخ سود کوتاه‌مدت بالا نسبت به سود بلندمدت موجب شده است بانک‌ها و موسسات اعتباری با مشکلاتی روبه‌رو شوند. کاهش سود سهام بانک‌های بورس و اخبار نگران‌کننده از موسسات مالی نگرانی شدیدی را در مورد ثبات این لنگرهای اقتصادی کشور ایجاد کرده است. در اين ميان در بازار سرمایه نیز با نزدیکی پایان سال سرمایه‌گذاران حقوقی بیش از پیش به سوی کاهش سهم خود در بازار در حال حرکت هستند؛ این سهم اندک که روز یکشنبه هفته گذشته به کمتر از 20درصد خرید و فروش‌های بازار رسید نشان‌دهنده اتکای بازار به سهامداران حقیقی است که همین مساله موجب تلاطم دائمی بازار می‌شود. در این میان با حذف انتشار رسمی آمار و اطلاعات مربوط به فعالیت‌های صندوق توسعه بازار و سکوت مسوولان بازار در مورد این صندوق و همچنین برخی شایعات  مبنی بر عدم نمایش تغییرات سهام برخی از سهامداران بیش از یک درصد، بازار با ابهام بیشتر در مورد فعالیت حقوقی‌ها مواجه است. اکثر کارشناسان پنهان ماندن فعالیت‌های صندوق توسعه بازار و همچنین احتمال پنهان ماندن خرید و فروش  برخی از سهامداران بالای یک درصد و مشکل قدیمی عدم نمایش خرید و فروش مدیران شرکت‌ها– این سایدرها- را عاملی در جهت افزایش ابهام و عدم شفافیت بازار ارزیابی می‌کنند. در بازار سهام در تحولات مهم هفته گذشته مذاکرات هسته‌ای در حالی مورد توجه بازار بود که سخنان مقام معظم رهبری در جمع پرسنل نیروی هوایی همچنان مهم‌ترین خبر در این بخش است.در همین رابطه وزیر امور خارجه کشورمان در گفت‌و‌گو با خبرگزاری مهر با اشاره به نظر رهبر معظم انقلاب در خصوص ضرورت یک‌مرحله‌ای بودن توافقات گفت: دیدگاه ما نیز منطبق بر دیدگاه رهبر انقلاب است.

باشگاه خبرنگاران به نقل از رویترز گزارش داد اتحادیه اروپا مجددا شرکت ملی نفتکش جمهوری اسلامی ایران را تحریم کرد. این تصمیم بعد از آن اخذ شده که چندی پیش دادگاه عالی اتحادیه اروپا، نام این شرکت ایرانی را از لیست سیاه تحریم خارج و اعلام کرده بود دلیلی ندارد این شرکت تحریم شود. در همین حال در تحولات اقتصادی، در بازار جهانی معامله‌گران در انتهای هفته گذشته شاهد بازگشت نفت برنت به محدوده 60 دلاری بوده‌اند. این امر امیدواری‌هایی را برای بهبود بازار جهانی نفت ایجاد کرده است؛ در همین حال حرکت بهای جهانی نفت به رشد بهای فلزات نیز منجر شده است.  بهاي  مس به 5 هزار و 757 دلار رسیده است. بهای سه فلز آلومینیوم،‌ روی و سرب نیز به ترتیب به هزار و 850 دلار، ‌2 هزار و 151 دلار و هزار و 850 دلار در هر تن رسیده که نشان‌دهنده بهبود نسبی بازار است. در همین حال در بازار سنگ آهن نیز افت قیمت‌ها باعث شده خرید‌ها کمی افزایش یابد.  کاهش مصرف فولاد در چین باعث شده برخی از کارخانه‌های بزرگ تولید را از اواسط ژانویه کاهش دهند. حتی با افت قیمت سنگ آهن هنوز برخی از کارخانه‌ها در ضرر هستند. آخرین قیمت سنگ آهن یک درصد رشد داشته و ٦٢ دلار و ٢٠ سنت برای هر تن خشک سی‌اف‌آر چین ثبت شده است.

و اما بازار روز سه‌شنبه بازاری ضعیف بود،  هرچند که تلاش‌هایي از سوی برخی حقوقی‌های ناشناس برای تعادل‌بخشی به بازار در انتهای بازار صورت گرفت. با اين حال بازار روز سه‌شنبه با عرضه‌های سنگین و افت قیمت‌ها شروع شد اما در ساعت پایانی با تزریق نقدینگی برخی از نمادها به ویژه در گروه ساختمانی و لیزینگ، قیمت‌ها احیا شدند. هر چند این تزریق نقدینگی به بازار به شرایط بهتری برای بازار منجر شد؛ اما بازار با ابهاماتی جدی در مورد این حرکت‌های بازار که برای عمده معامله‌گران ناشناخته و غیر قابل توجیه است، مواجه است. همین امر نیز در درازمدت موجب خواهد شد تا پس از موج خروج معامله‌گران آماتور، حرفه‌ای‌های بازار نیز به سوی رکود و کاهش تحرک حرکت کنند. به ویژه آنکه بخش عمده‌ای از تحرکات ناگهانی و برخلاف تحلیل عمده بازار موجب ضرر و زیان‌های ناخواسته معامله‌گران می‌شود.

در بازار روز سه‌شنبه در گروه معدنی، شرکت 8/ 1 هزار میلیارد تومانی گل‌گهر درباره افزایش سرمایه 2/ 1 هزار میلیارد تومانی از دو محل سود انباشته و آورده نقدی شفاف‌سازی کرد. محل تامین افزایش سرمایه 2/ 1 هزار میلیارد تومانی شامل هزار و 8میلیارد تومان از سود انباشته و یک میلیارد و 92میلیون تومان دیگر  از محل مطالبات و آورده نقدی سهامداران است.

در گروه لاستیک‌سازان، کویر تایر در جدیدترین گزارش خود سود هر سهم شرکت را بر اساس عملکرد 12 ماهه واقعی مبلغ 4263 ریال اعلام كرده که نسبت به پیش‌بینی قبلی شرکت با افزایش 5 درصدی همراه بوده است.  سود عملیاتی شرکت مبلغ 95 میلیارد تومان گزارش شده که نسبت به پیش‌بینی قبلی شرکت با افزایش 4درصدی همراه بوده است. فروش شرکت نیز مبلغ 331 میلیارد ریال اعلام شده است.

در گروه فلزی رکود سنگین در بازار فولاد منجر به تغییر سیاست عرضه شرکت‌های فولادی شده است. در حالی که شرکت‌های فولادی با نبود خریدار در بورس فلزات به فروش محصولات درب کارخانه و فروش تخفیف‌دار و درازمدت روی آورده‌اند بورس کالا نیز در تلاش است با ایجاد امکان معاملات خرد و حقیقی از خروج بیشتر عرضه‌کنندگان از بورس کالا جلوگیری کند. در همین راستا امکان عرضه خرد محصولات فولادی به اشخاص حقیقی از طریق بورس کالا به درخواست صنف آهن‌فروشان شکل گرفت اما این امکان علاوه بر کمک به معاملات شفاف‌تر و کم‌هزینه‌تر برای اشخاص حقیقی، زمینه رونق صنایع بالادستی و پایین‌دستی فولاد را ایجاد می‌کند.

در گروه انفورماتیک نیز شرکت توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی در دوره 9 ماهه منتهی به 30 آذر ماه 93 مبلغ 29 میلیارد و 228 میلیون ریال سود خالص کسب کرد و بر این اساس مبلغ 172 ریال سود به ازای هر سهم کنار گذاشت. این شرکت در دوره 9 ماهه یاد شده معادل 663 میلیارد و 193 میلیون ریال درآمد حاصل از فروش داشت.

در گروه خودرویی نیز مهرکام پارس از سود خود کاسته است. شرکت در حالی سود 217 ریالی را به ازای هر سهم برای سال93 اعلام کرده که برای سال 94 این سود را 154 ریال به ازای هر سهم اعلام كرده است. در مجموع بازار روز سه‌شنبه، بازاری پرتلاطم و در نهایت منفی بود که شاخص در آن با افت 76 واحدی به 64 هزار و 840 واحد رسید. با این کارنامه در کل هفته نیز بازار با افت متغیرهای کلی نسبت به هفته قبل مواجه شد، هر چند که بازار یک روز فعالیت هم کمتر داشت، در هفته گذشته ارزش معاملات به 542 میلیارد تومان رسید و شمار خریداران با افت 6/ 166درصدی به رقم 54 هزار و 278نفر بالغ شد.