در گفت‌وگوی «دنیای اقتصاد» با مدیر عامل شرکت بورس اعلام شد

اصلاح قواعد معاملاتی در سه محور

بر این اساس «دنیای اقتصاد» در گفت‌وگو با مدیرعامل شركت بورس اوراق بهادار تهران به بررسی سه محور کنونی برنامه‌های سازمان و شرکت بورس پرداخته است؛ سه محوری که به عقیده کارشناسان می‌تواند در بهبود نسبی اوضاع بازار سهام مثمرثمر باشد. بررسی اصلاح حجم مبنا و دامنه نوسان در معاملات روزانه،‌ راه‌اندازی بازار برتر و ارائه شاخص‌های جدید سه محور مذکور هستند.

مدیرعامل شركت بورس اوراق بهادار تهران در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، با اشاره به مساله نرخ خوراك پتروشیمی‌ها، از خروج قیمت‌گذاری نرخ گاز از بودجه سالانه دولت و رفع ریسك ناشی از قیمت‌گذاری كوتاه مدت نرخ خوراك در این صنعت به‌عنوان اقدامی مناسب یاد كرد.

وی با اشاره به انتظار موجود در مشخص شدن نرخ نهایی خوراك پتروشیمی‌ها، اظهار کرد:‌ با توجه به وجود مزیت‌های بسیار در صنعت پتروشیمی، نباید با تصمیمات به‌گونه‌ای رفتار كنیم كه این مزیت‌ها از بین برود و موجب شود که این صنعت در منطقه نتواند رقابت کند.

حسن قالیباف اصل كه از تعیین نرخی بالا برای خوراك پتروشیمی‌ها به‌عنوان مانعی در اجرای پروژه‌های جدید در این صنعت یاد كرد، خواستار تعیین نرخی منصفانه و معقولانه برای خوراك پتروشیمی‌ها شد.

مدیرعامل شركت بورس تهران درخصوص نرخ سود بانکی عنوان کرد: این نرخ باید به‌صورتی تعیین شود که توجیه سرمایه‌گذاری و تامین مالی در صنایع از بین نرود. کاهش هزینه پول موجب رونق فعالیت‌های سرمایه‌گذاری می‌شود.

وی در مورد لزوم اصلاح محدودیت‌ها و موانع موجود در بازار سرمایه مانند حجم مبنا و دامنه نوسان، به ارائه پیشنهاد تغییر حجم مبنا و دامنه نوسان به سازمان بورس از سوی شركت بورس در سه ماه گذشته اشاره كرد و گفت؛ با توجه به موافقت شورای عالی بورس، مقرر شد كه حجم مبنا با نصاب قبلی یا یك میلیارد تومان (هر كدام كه كمتر باشد) تغییر كند.

قالیباف‌اصل در تاكید بر تاثیر تغییر حجم مبنا بر شركت‌های بزرگ بورسی، عنوان كرد:‌ در میان ناشران بورسی، حجم مبنای 31شركت به یك میلیارد تومان می‌رسد. در واقع حجم مبنا به میزان زیادی برای شركت‌های بزرگ بورسی محدودیت ایجاد كرده بود كه با این اصلاح، حجم مبنا كاهش می‌یابد، به‌طوری كه شاهد معامله سهام این شركت‌ها به‌صورت روان‌تری خواهیم بود.

وی در برابر این سوال كه آیا تغییر در حجم مبنا منجر به حذف دستورالعمل گره معاملاتی خواهد شد، گفت:‌ تا زمانی كه حجم مبنا در بازار در مورد شركت‌ها اعمال می‌شود، دستورالعمل گره معاملاتی نیز به قوت خود باقی است؛ در واقع دستورالعمل‌های حجم مبنا و گره معاملاتی همراستای هم در بازار سرمایه مورد استفاده قرار می‌گیرند.

بالاترین مقام اجرایی بورس کشور در مورد زمان اعمال تغییرات در حجم مبنا در بازار سرمایه، جلسه شركت بورس با سهامداران را مورد اشاره قرار داد كه در آن جلسه، سهامداران پیگیر تغییر شاخص بورس و قواعد معاملاتی در بازار سرمایه بودند و به این سهامداران وعده داده شد كه حداكثر تا پایان سال این قواعد معاملاتی تغییر خواهد كرد.

 فلسفه شكل‌گیری بازار برتر

وی در پاسخ به این سوال كه با توجه به تغییر حجم مبنا در بازار سرمایه، آیا لزومی به شكل‌گیری بازار برتر وجود دارد و اصولا راه‌اندازی بازاری تحت عنوان بازار برتر به چه زمانی موكول شده است، از بازار برتر به‌عنوان ایده‌ای نام برد كه از سوی شركت بورس اوراق بهادار تهران مطرح شد و كار مطالعاتی نیز به موجب آن ایده صورت گرفت.

قالیباف‌اصل ادامه داد:‌ در واقع هدف از طرح ایده «بازار برتر» این بود كه با ایجاد بازاری جدید، شركت‌هایی كه در تابلوی این بازار قرار می‌گیرند، از تغییراتی در محدودیت‌های معاملاتی مانند حجم مبنا و دامنه نوسان برخوردار ‌شوند. اما پس از آن مقرر شد هر گونه تغییر در قواعد معاملاتی مانند دامنه نوسان و حجم مبنا در مورد كل بازار صورت گیرد و تنها به چند شركت معطوف نشود. وی اجرایی نشدن ایده بازار برتر را ناشی از عدم جمع‌بندی در متغیرهای برتری عنوان كرد.

 نسبت 5 برای P/ E بازار

مدیرعامل شركت بورس تهران نسبت P/ E بازار سرمایه را 5 ذكر كرد و ادامه داد:‌ سال گذشته در بازار سرمایه 40 هزار میلیارد تومان (‌معادل 78 درصد) سود تقسیم شد، اما در حال حاضر پیش‌بینی سود شركت‌های بورسی در مجموع 57 هزار میلیارد تومان است.

 شاخص جدید برای بازار سرمایه

وی با بیان اینكه شركت بورس شاخص‌های هم‌وزن و قیمت را به سازمان بورس ارائه داده است، ادامه داد: این شاخص‌ها برای 30شركت بزرگ و 50 شركت فعال‌تر نیز اعمال خواهند شد. وی به توقف محاسبه‌ شاخص قیمت از آذر‌ماه سال 1387 اشاره كرد كه با توجه به تغییر شاخص بورس تهران‌ شركت بورس در حال انتشار شاخص قیمت از تاریخ یاد‌شده است و همچنین مقرر شده است تا پایان بهمن‌ماه امسال شاخص به رقم آذر 87 بازگردد.

در شاخص فعلی عدد شاخص از ابتدای سال با 10 هزار واحد آغاز شده بود. بر این اساس شركت بورس در حال محاسبه و آماده‌سازی تاریخچه شاخص قیمت است.

به گفته قالیباف‌اصل، اقدامات شركتی مساله‌ای است كه در حال حاضر بازگشت شاخص را با مشكل مواجه كرده است.

با این حال روش و فرمول‌های شاخص که توسط بورس تهران مورد استفاده قرار می‌گیرد با بورس‌های معتبری همچون توکیو، لندن و نیویورک مطابقت دارد.

مدیرعامل شركت بورس تهران اضافه كرد: تمامی تعدیلات پایه‌ شاخص با این هدف انجام می‌شود که متغیرهایی همچون افزایش سرمایه از محل آورده نقدی و ورود و خروج شرکت‌ها تاثیری بر مقدار شاخص نداشته باشد، در واقع شاخص تنها تابعی از عملکرد قیمت باشد.

وی با بیان اینكه شاخص جدید قابلیت انتشار حدود 70 شاخص دیگر را دارد، به برنامه شركت بورس برای بررسی و انتشار شاخص‌های جدید اشاره كرد كه به‌عنوان مثال شركت بورس مطالعات طراحی شاخص ریسك را آغاز كرده است.

وی در تعریف شاخص ریسك گفت:‌ شاخص ریسك، شاخصی است برای تخمین ریسك بازار، در واقع به واسطه این شاخص مشخص می‌شود كه آیا ریسك بازار افزایش یافته است یا خیر.‌

قالیباف‌اصل با اشاره به شاخص 50 شركت نیز عنوان كرد: این شاخص كه بر اساس شاخص‌های داوجونز طراحی شده است پایه كل آن مانند شاخص كل تعدیل می‌شود، به واسطه این مساله، عدد حاصله عدد صحیحی نیست، لذا برای اصلاح آن باید شاخص‌های 50 شركت و 30 شركت برتر بورسی نیز اصلاح شوند.

بالاترین مقام اجرایی در شركت بورس تهران در این میان نرم‌افزار PFI2 را مورد اشاره قرار داد كه در محاسبه شاخص به كار می‌رود. وی بر این اساس اظهار کرد این نرم‌افزار به رغم محاسبه صحیحی كه از شاخص كل دارد، قادر به محاسبه شاخص قیمت نیست.

این در حالی است كه نرم‌افزار‌ آی‌كد به راحتی قادر به محاسبه شاخص كل و شاخص قیمت است. در این راستا در شاخص جدیدی كه قرار است منتشر شود، از نرم‌افزار‌ آی‌كد استفاده خواهد شد.