با وجود اینکه بسیاری از مسوولان و کارشناسان معتقدند که بازار مسکن در سال 95 از رکود خارج خواهد شد، اما در مقابل آنها بسیاری دیگر از کارشناسان معتقدند که هنوز هیچ یک از علایم رونق بازار مسکن دیده نمی‌شود، در این رابطه با ایرج رهبر، عضو هیات مدیره کانون سراسری انبوه‌سازان، ابوالحسن میرعمادی و احمدرضا سرحدی کارشناسان بازار مسکن به گفت‌وگو پرداختیم.

مسکن در آستانه رونق

ایرج رهبر گفت: آمارهایی که این روزها اعلام می‌شود و گفته می‌شود که نشانه‌هایی از رونق در بازار مسکن است، در واقع یک دوره خاص از تغییر و تحول و رونق در سال است که در سال‌های گذشته هم این اتفاق افتاده است.

او افزود: این دوره اکنون که در فصل تابستان هستیم می‌تواند اتفاق بیفتد و نهایت معاملات مسکن در سال‌های گذشته هم مربوط به چنین زمانی بوده است.

رهبر در ادامه بیان کرد: این تغییر و تحولی که این روزها احساس می‌شود و نوسانی که نسبت به ماه گذشته و سال گذشته وجود داشته، آنچنان محسوس نبوده که بتواند نشانه‌ای از تغییر و تحول اساسی در بازار باشد.

این عضو هیات‌مدیره انبوه‌سازان ضمن بیان اینکه در اردیبهشت‌ماه 15 هزار فقره خرید و فروش در تهران وجود داشته است، گفت: در 12 ماه سال گذشته نیز حدود 150 هزار معامله را داشتیم، حالا با نوساناتی که وجود دارد بر اساس 15 هزار معامله در این ماه می‌توان گفت که در یک سال که 12 ماه است حدود 180 هزار معامله می‌شود، تازه این در صورتی که کاهش معاملات نداشته باشیم و این میزان معاملات نسبت به رونقی که قبلاً بین 300 تا 400 هزار معامله در تهران داشتیم، هنوز خودش را نشان نمی‌دهد.

رهبر بیان کرد: از نظر من باید عوامل اصلی ایجاد رکود، یعنی قدرت خرید مردم و هزینه بالای مسکن را حل کنیم.

او افزود: در رابطه با هزینه بالای تمام شده، خیلی نمی‌توانیم کاری انجام دهیم، مگر اینکه تغییر و تحولی در طرح‌ها ایجاد کنیم، یعنی طرحی نظیر مسکن مهر که در آن قیمت زمین از قیمت واحد مسکونی حذف شد را ایجاد کنیم یا مثلاً منابع ارزان‌قیمتی را در اختیار تولیدکننده بگذاریم یا تسهیلاتی را برای آنها قایل شویم تا بدین ترتیب هزینه‌های آنها کاهش یابد.

او در ادامه بیان کرد: البته این طرحی طولانی است و شاید نتوان آن را به همین زودی عملیاتی کرد. اما مساله دیگر تحریک تقاضا و قدرت خرید مردم است که با بالا بردن قدرت خرید مردم بسیاری از مشکلات حل می‌شود.

رهبر گفت: اخیراً تسهیلات مختلفی را اعلام کرده‌اند که یکی از آنها همین وام‌های 80 میلیون تومانی است که چند روزی از تزریق آنها به بازار مسکن می‌گذرد. همچنین موارد دیگری نظیر این وام‌ها را در گذشته نیز داشته‌ایم که متاسفانه به دلیل کافی نبودن اعتبار بانک‌ها نتوانستند در سطح گسترده عمل کنند.

اثرگذاری موارد اثرگذار بر مسکن

ابوالحسن میرعمادی گفت: اکنون هیچ یک از علایم رونق در بازار مسکن دیده نمی‌شود و از نظر من سال آینده برای اینکه بگوییم در حال خروج از رکود چندساله هستیم مناسب‌تر است، زیرا اثرگذاری مواردی که این روزها در بازار وجود دارد، حداقل شش ماه طول می‌کشد، بنابراین شاید از نیمه دوم سال تغییراتی حاصل شود، اما اکنون چیزی احساس نمی‌شود.

او افزود: یکی از بحث‌های رایج در این روزها، بحث کاهش نرخ سود بانکی است، که به طور قطع در بخش مسکن نیز اثرگذار خواهد بود.

این کارشناس مسکن در ادامه بیان کرد: از نظر من تا زمانی که بهره‌های سنگین و دو رقمی به پول داده شود، هیچ کار دیگر صرف ندارد، یعنی مردم بدون هیچ تلاشی با گذاشتن پول‌شان در بانک بیشترین سود را کسب می‌کنند.

میرعمادی افزود: اکنون کسی که در بازاری غیر از بانک سرمایه‌گذاری می‌کند و در کنار خرج کردن این سرمایه تلاش زیادی هم می‌کند، در این بازار راکد 10 تا 12 درصد سود می‌کند، در صورتی که در بانک سود 18 درصد می‌دهند بنابراین هیچ کاری را نمی‌توان تعریف کرد(به ویژه در بخش مسکن) که در سرمایه‌گذاری بیشتر از بانک‌ها سود دهد.

او گفت: از طرف دیگر با وجود تسهیلات متنوعی که در بخش مسکن است، اما مشکل اصلی قدرت خرید پایین مردم است، چرا که مردم در زندگی معمولی خود مانده‌اند و تعهد برای پرداخت قسط‌ها با سودهای سنگین برایشان سخت است و مقداری این ارقام و اعداد باید تعدیل شود.

این کارشناس مسکن افزود: سود وام‌های ما نسبت به سایر کشورهای جهان اول مثل آمریکا که وام‌های مسکن آنها 2/5 تا 3 درصد است، بسیار بالاست، وقتی با کشورهای دیگر نیز مقایسه می‌کنیم مشاهده می‌کنیم که مشکل اصلی ما بهره بانکی بالاست و از نظر من کشوری اسلامی باید حداقل در این موضوع پیشگام باشد، اما اکنون سود بالای وام‌ها و همچنین نرخ سود بالای سپرده‌های بانکی باعث شده که پول‌‌ها در بانک‌ها راکد شود و همه اینها باعث می‌شود که رکود ادامه داشته باشد.

شاخصه‌های اصلی بازار کدام‌اند؟

احمدرضا سرحدی نیز در رابطه با وضعیت این روزهای بازار گفت: افزایش معاملاتی که در روزهای اخیر دیده‌ایم و در یکی دو ماه آینده نیز شاهد آن خواهیم بود، به دلیل فصل بهار و تابستان و فصل جابه‌جایی و نقل و انتقالات مسکن است، بنابراین به صورت طبیعی ما یک حرکت در بازارها مشاهده می‌کنیم و این موضوعی است که هر سال تکرار می‌شود.

او افزود: اما با توجه به اینکه شاخصه اصلی بازار، رکود و عدم تورم در قیمت‌های خرید و فروش و اجاره است بنابراین می‌توان گفت که هیچ اتفاق خاصی نسبت به سال گذشته در بازار نیفتاده است و چیزهایی که این روزها در بازار مسکن شاهد هستیم همان تحولاتی است که همیشه در فصل نقل و انتقالات پیش می‌آید و مقداری نسبت به فصل‌‌ها و ماه‌های دیگر چشم‌گیرتر است.