مهر، حسین عبده تبریزی در سمینار «سیاست‌های توسعه زمین» درباره نقش سوداگری در افزایش قیمت زمین گفت: از کسانی به عنوان سوداگر زمین صحبت می‌شود که هیچ‌گونه ارزش افزوده‌ای بر روی زمین خلق نمی‌کنند بلکه به دلیل روابط خاصی که دارند، با اقداماتی از جمله تغییر کاربری، قیمت آن را افزایش می‌دهند؛ این افراد هیچ کاری بر روی زمین نمی‌کنند و از این دست به آن دست شدن زمین سود می‌برند.

وی با بیان اینکه سوداگری زمین، بی‌ثبات‌کننده و مانع توسعه است، افزود: ارزش‌هایی که سوداگری برای زمین ایجاد می‌کند، برای جامعه فایده اقتصادی و اجتماعی ندارد.

مشاور وزیر راه و شهرسازی در امور تأمین مالی ادامه داد: در حال حاضر در ایران از گذشته تا به امروز، دولت‌ها از رانت‌هایی که برای سوداگری زمین ایجاد می‌شده، مالیات اخذ نمی‌کنند؛ بنابراین سوداگری زمین، فشار زیادی بر سایر بخش‌های اقتصادی ایجاد کرده است.

عبده تبریزی با اشاره به ارزش افزوده فراوانی که بانک‌ها از طریق انباشت سرمایه‌ها در خرید زمین ایجاد کرده‌اند، افزود: افزایش قیمت زمین همواره سبب ایجاد رونق کاذب برای بخش مسکن در مدت کوتاهی شده و پس از آن دوباره رکود به مسکن بازگشته است. اگر برنامه‌ریزی صحیحی برای تعادل‌بخشی قیمت زمین انجام نشود، باز هم شاهد افزایش قیمت زمین در دوره‌های بعدی خواهیم بود.

به گفته وی، افزایش قیمت زمین و مسکن، بر افزایش قیمت سایر کالاها و خدمات از جمله نیازهای بهداشتی و دیگر خدمات مورد نیاز شهروندان اثرگذار است.

مشاور وزیر راه و شهرسازی با بیان اینکه افزایش قیمت زمین حتی یک اشتغال مولد هم ایجاد نمی‌کند، گفت: اگر قیمت زمین کاهش یابد، منابع هنگفتی که در این محل انباشته شده، آزاد می‌شود و می‌تواند برای سرمایه‌گذاری در سایر بخش‌های مولد و اشتغالزا به کار رود.

عبده تبریزی افزود: اگر نظام مالیاتی کارآمدی برای ارزش‌های بدون فایده افزایش قیمت زمین داشته باشیم، طبیعی است که دائماً از دست به دست شدن و انتقال طولی زمین از مالکی به مالک دیگر جلوگیری خواهد شد.

وی با بیان اینکه هزینه‌های ساخت مسکن نسبت به هزینه زمین در کلانشهر تهران معادل ۳۰ به ۷۰ درصد است، خاطرنشان کرد: این اتفاق به شهرسازی نیز صدمه زده است.

این مقام مسئول در وزارت راه و شهرسازی با بیان اینکه سوداگری زمین سبب شده تا دیگر بخش‌های اقتصادی نیز با هدف کسب درآمد به این حوزه ورود کنند، گفت: در ۲۰ سال اخیر تعداد شرکت‌هایی که دپارتمان‌های ساختمانی ایجاد کرده‌اند، روز به روز افزایش یافته است. به عنوان مثال، بانک‌ها، شرکت‌های صنعتی و تولیدی، شرکت‌های پتروشیمی، شرکت‌های خودروسازی، شرکت‌های فولادی و … زیرمجموعه‌های ساختمانی ایجاد کرده‌اند، این در حالی است که این شرکت‌ها قرار نیست از محل ساخت و ساز سود ببرند، بلکه عمدتاً به دنبال انتفاع از منابع سوداگری زمین هستند.

عبده تبریزی یادآور شد: سازمان ملی زمین و مسکن به عنوان سیاستگذار اصلی زمین‌شهری موظف است تا قیمت زمین در سراسر کشور را برای همه شهروندان قابل تحمل نگه دارد. این سازمان می‌تواند با اعمال سیاست‌ها و ابزارهایی مانند ابزارهای مالیاتی و تعیین نوع کاربری، از افزایش قیمت زمین جلوگیری کند.