سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو)، 12 تا 16 اکتبر، (20تا 24 مهر) را هفته جهانی غذا نام‌گذاری و به همین مناسبت گزارش جدید خود را با عنوان «وضعیت غذا و کشاورزی 2015» منتشر کرده است.

این گزارش با اشاره به اینکه اهداف توسعه هزاره در زمینه کاهش فقر از سوی بسیاری از کشورهای جهان محقق شده، افزوده است که بسیاری از کشورها اما هنوز نتوانسته‌اند به این اهداف دست یابند و چالش پس از سال 2015 این خواهد بود که فقر و گرسنگی به‌طور کامل ریشه‌کن شود.

فائو در این گزارش اعلام کرده است: «حمایت اجتماعی، شاه‌کلید فقرزدایی از کشاورزان است.» افزوده اگر از امروز تا سال 2030 سالانه سه دهم درصد از تولید ناخالص داخلی دنیا صرف بخش کشاورزی و برنامه‌های حمایت اجتماعی شود، فقر و گرسنگی در جهان ریشه‌کن خواهد شد. فائو در این گزارش اعلام کرده است که در حال حاضر هنوز 800 میلیون نفر در جهان در فقر شدید به سر می‌برند.

فائو در این گزارش کلیدی خود با اشاره به اینکه در هر کشور، جامعه باید به فقیرترین کشاورزان کمک کند تا چرخه فقر شکسته شود، افزود طرح‌های حمایت اجتماعی «ابزاری حیاتی» در کاهش فقر است. این راهکارها شامل انتقال پول نقد و ارائه وعده‌های غذایی رایگان در مدارس است. دیروز این یافته‌ها ازسوی دفتر فائو در شهر رم ایتالیا به رسانه‌ها ارائه شد.

خوزه گراتسیانو دا سیلوا مدیر کل فائو گفت: «ما هنوز 800 میلیون نفر گرسنه در جهان داریم و این رقم قابل قبول نیست. فائو در سال 2013 تصمیم گرفت که هدف خود را از کاهش فقر به از بین رفتن کامل فقر ارتقا دهد.» وی افزود: هدف «فقر صفر» در جهان در اهداف توسعه پایدار هزاره نیز به تازگی مطرح شده است. این اهداف 17 مورد را شامل می‌شوند که برای سال 2030 تعیین شده‌اند و در پی اهداف هزاره سازمان ملل که امسال تاریخ انقضای آنها فرا می‌رسد، پیگیری خواهند شد. پیگیری این اهداف زمینه سیاست‌ها، برنامه‌ها و پروژه‌های آینده را برای بهبود کیفیت زندگی مردم سرتاسر جهان فراهم خواهد آورد.

خوزه گراتسیانو دا سیلوا همچنین هشدار داده است که خانواده‌های فقیر سرتاسر جهان «به شدت در برابر شوک‌های خارجی همچون سیل، آفات، خشکسالی و نوسانات قیمت آسیب‌پذیرند.» وی افزود: «با وجود تغییرات جوی، شوک‌ها سال به سال بیشتر می‌شوند و ظرفیت افراد فقیر در مقابله با این شوک‌ها را کاهش می‌دهند. حمایت اجتماعی یک ضربه‌گیر را در اختیار خانواده‌های فقیر قرار می‌دهد تا از آن‌ها در برابر شوک‌های خارجی حمایت شود.»

شبکه تامین اجتماعی

در شرایطی که تعداد روز افزونی از جوامع، شکل‌های مختلفی از حمایت اجتماعی همچون آموزش، بهداشت و درمان یا حمایت مالی را ارائه می‌کنند، هنوز میلیاردها نفر در جهان از این شبکه تامین اجتماعی بی‌بهره‌اند. جومو کوآمه سوندارام، معاون فائو نیز در این رابطه گفته است: «بخش اعظم فقرا و گرسنگان جهان هنوز در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و بر اساس اعلام بانک جهانی، در حدود 78 درصد از فقرای دنیا روستانشین‌اند.»

وی با اشاره به اینکه اغلب این افراد کارهای غیررسمی دارند و به طور مثال یا خویش‌فرما هستند یا برای کسی کار می‌کنند که خودش خویش‌فرماست، گفت به همین دلیل است که این افراد از طرح های حمایت اجتماعی از جمله دریافت مستمری بسیار دور می‌افتند. وی افزود: «ما می‌دانیم که اقتصاد جهان نیز در وضعیت بسیار ضعیفی قرار دارد و چشم‌انداز بهبود هم تیره و تار است به‌ویژه به دلیل آنکه در بسیاری از کشورها راهکارهای ریاضتی در حال اجراست.»

وی در بخشی دیگر از سخنان خود گفت: « این بسیار مهم است که بدانیم اغلب افراد در کشورهای در حال توسعه هم‌اکنون تحت پوشش تامین اجتماعی قرار ندارند.» بر اساس گزارش سالانه فائو، مناطقی از جهان که در آنها بیشترین تعداد افراد فقیر زندگی می‌کنند، همچنان آفریقای زیر صحرا و جنوب آسیا هستند.

کارشناسان بر این باورند که دستیابی به 17 هدف تعیین شده تا سال 2030 با چالش‌های زیادی روبه‌روست. سوندارام همچنین افزود: حمایت منجر به تولید می‌شود. حمایت نه تنها اشخاص را نجات می‌دهد، بلکه موجب سرمایه‌گذاری، تولید زیاد و بنابراین، منجر به توسعه می‌شود.

در گزارش سالانه فائو همچنین به این نکته اشاره شده است که طرح‌هایی که زنان را مورد هدف قرار می‌دهد بیش از سایر طرح‌ها امنیت غذایی جوامع را تامین می‌کند و از سوءتغذیه می‌کاهد.

در این گزارش همچنین تاکید شده است که برنامه‌های تامین اجتماعی گزینه‌های بهتری را در زمینه اشتغال در اختیار افراد ذینفع قرار می‌دهد و نه تنها از تلاش آنان برای برخورداری از اشتغال موثر نمی‌کاهد، بلکه تلاش‌های آنها را موثرتر خواهد ساخت. بنابراین لازم است که در کشورها یک ایده ملی به‌وجود آید مبنی بر اینکه حمایت از کشاورزی و تامین اجتماعی خواهد توانست به تدریج افراد را از فقر و گرسنگی نجات دهد.