دنیای اقتصاد-گروه صنعت و معدن: همزمان با ابراز امیدواری سیاست‌گذاران خارجی کشور نسبت به لغو تحریم‌ها تا چند هفته دیگر، معاون اول رئیس‌جمهوری دوران پساتحریم را فرصت جدیدی برای برنامه‌های اقتصادی کشور دانست و گفت: باید با تدبیر و برنامه‌ریزی با این دوره روبه‌رو شویم.

اگر درایت و برنامه‌ریزی نداشته باشیم، می‌تواند هر فرصت به تهدید تبدیل شده و بازارهای کشور و توانمندی‌های داخل کشور آسیب ببیند. اسحاق جهانگیری در مراسم افتتاح هفدهمین همایش و نمایشگاه بین‌المللی صنایع دریایی و دریانوردی و هفتمین نمایشگاه دریایی دوسالانه کیش، افزود: با لغو تحریم‌ها، وارد دوره جدیدی می‌شویم که این دوره ویژگی‌های خاص خود را دارد و شریکان خارجی به سمت ایران خواهند آمد. از سوی دیگر، بازارهای بزرگ‌تری در اختیار ما قرار می‌گیرد و منابع خارجی بیشتری به سمت اقتصاد ایران خواهد آمد و دسترسی به تکنولوژی بیشتر و فناوری روز را خواهیم داشت. معاون اول رئیس‌جمهوری در ادامه گفت: بخش قابل‌توجهی از بودجه دولت به منابع نفت متکی است و دوران کنونی نیازمند تدابیر بسیار مهمی است و اگر امید مردم به آینده کشور و اعتماد مردم به مدیریت کشور با وجود مدیران باتجربه و فهیم که می‌توانند برای عبور از دوران سخت تدبیر کنند نبود، اتفاقی چون کاهش قیمت نفت تلاطمی در اقتصاد ایران به‌وجود می‌آورد که کنترل آن ممکن نبود.

وی اظهار کرد: اکنون نفت 100 دلاری به بشکه‌ای 30 دلار نمودی در شاخص‌های اقتصادی چون تورم و ارز ندارد و این به دلیل امید و اعتمادی است که مردم به دولت دارند و دولت با تمام وجود تفکر خود را در این راستا به کار گرفته است که ثبات اقتصادی کشور به هم نخورد. معاون اول رئیس‌جمهوری افزود: برخی افراد عنوان می‌کنند کاهش قیمت نفت قابل پیش‌بینی بود و این حرف عجیب و غریبی است که زده می‌شود اما واقعا این روند قابل پیش‌بینی نبوده است و هیچ کدام از موسسات معتبر بین‌المللی که در زمینه انرژی کار می‌کردند در این حد کاهش قیمت را پیش‌بینی نمی‌کردند. جهانگیری افزود: موضوع دیگری که اقتصاد ایران در سال‌های آینده با آن رودررو خواهد شد ایجاد شغل است، از سال 95 در طول برنامه ششم توسعه سالی 890 هزار فارغ‌التحصیل دانشگاهی خواهیم داشت که کار مطالبه می‌کنند و ایجاد اشتغال در کشور مانند همه جای دنیا تعریف شده و با سرمایه‌گذاری و افزایش تولید ممکن است.

معاون اول رئیس‌جمهوری تاکید کرد: باید به سمت صنایعی برویم که با منابع کمتر تعداد شغل بیشتری داشته باشیم اما مشخصه همه سرمایه‌گذاری‌ها باید این باشد که اقتصادی بوده و بازار مناسب و آینده مطمئن داشته باشند تا هر صنعت منابعی که می‌گیرد را بعد از یک دوره بازگرداند. جهانگیری در ادامه سخنان خود با اشاره به اینکه اقتدار ایران در منطقه نیازمند اقتدار اقتصادی است، تاکید کرد: در حال تدوین برنامه‌های پنج ساله ششم توسعه کشور هستیم که از هفته آینده آغاز و به سرعت در دولت تصویب خواهد شد و در این دوره نیازمند سیاست‌های عالمانه‌ای برای چالش‌های ذکر شده هستیم که باید بر مبنای اقتصاد مقاومتی طرح‌ریزی شوند.

وی اظهار کرد: یکی از اصلی‌ترین ظرفیت‌های کشور دریا است و دو هزار و 900 کیلومتر مرز دریایی و 5 هزار و 800 کیلومتر سواحل کشور نعمت بزرگی است و ایران در زمره کشورهایی قرار دارد که می‌تواند با اتکا به دریا اقتصاد خود را توسعه دهد و پیشبرد اقتصاد دریامحور یکی از جهت‌گیری‌های اقتصادی ایران می‌تواند باشد. وی گفت: کشورهای متعددی در همسایگی ایران قرار دارند که هیچ‌کدام راه مناسبی ندارند و به‌طور طبیعی حمل‌ونقل آنها از ایران انجام می‌شود؛ این در حالی است که ایران شرایط ترانزیت خوبی برای آسیای میانه دارد و طی سال‌های گذشته بخشی از زیربناهای خود را شکل داده است و اکنون 200 بندر بزرگ و کوچک تجاری و صیادی در دریاها وجود دارد و در بخش بنادر زیرساخت‌های خوبی داریم. جهانگیری با اشاره به اینکه در برنامه ششم توسعه کشور اقتصاد دریا یکی از مهم‌ترین جهت‌گیری‌هایی است که باید به‌صورت اساسی به آن پرداخته شود، گفت: باید به صنعت دریایی توجه ویژه داشته باشیم؛ این در حالی است که صنعت کشتی‌سازی کار خود را از دهه 40 آغاز کرده ولی پیشرفت متناسب با آن زمان نداشته‌ایم و کشتی‌سازی ایران عقب افتاد. وی ادامه داد: مهم‌ترین دلیل این عقب‌افتادگی در مساله نحوه تامین ساخت کشتی و نحوه خرید کشتی خارجی است که آسان‌تر انجام می‌شود. وی اعلام کرد: باید شرکت صدرا به‌عنوان یک شرکت بزرگ دریایی به آغوش صنعت دریایی برگردد و سرمایه بزرگ ایجاد شده در استان محرومی مانند بوشهر نباید در اثر واگذاری‌ها به روزی بیفتد که همه برای آن غصه بخورند حال صاحب آن خصوصی یا دولتی باشد خیلی تفاوت ندارد و ملت ایران صاحب این کارخانه‌ها است. معاون اول رئیس‌جمهوری بیان کرد: باید برای سواحل کشور در برنامه ششم توسعه یکی از مهم‌ترین جهت‌گیری‌ها آن باشد که سواحل دریای عمان توسعه پیدا کند و جاسک به قطب مهمی برای توسعه صنعت کشور تبدیل شود و سواحل به نقاط آباد تبدیل شوند. وی ادامه داد: پیش‌بینی شده است که نفت کشور توسط لوله به خارج از تنگه هرمز وارد شود و خارج از آن بارگیری شود. وی تاکید کرد: یکی از برنامه‌های مهم در اطراف سواحل باید احداث نیروگاه‌های هسته‌ای و نیروگاه‌های مختلف، همچنین ایجاد آب‌شیرین‌کن‌ها باشد تا شاهد توسعه جمعیت در این مناطق باشیم.

جهانگیری افزود: در بخش سکوهای دریایی با وجودی که کشوری نفتی و گازی بودیم، بخش عمده‌ای از سکوها از خارج وارد می‌شد ولی اکنون تقریبا تمام سازه‌های دریایی در داخل کشور تولید می‌شود و یکی از چیزهایی که عقب‌افتاده است تولید دکل‌های حفاری است و این اتفاق مهم افتاد. وزیر صنعت، معدن و تجارت در این همایش با بیان اینکه کشور ظرفیت قابل‌توجهی در حوزه صنایع دریایی دارد، اظهار کرد: وجود پنج هزار و 800 کیلومتر خط ساحلی، هفت استان ساحلی که 25 درصد خاک ایران را دربرگرفته و جمعیتی که عمده آنها در مناطق فاقد امکانات و تسهیلات متمرکز شده‌اند، خود از جمله مباحثی است که باید به‌طور جدی مورد توجه قرار گیرد. وی با اشاره به ساخت سکوی جکاپ 20 سال قبل در کشور و ساخت کشتی‌های بزرگ در داخل، عنوان کرد: با وجود این توانمندی در داخل طی 10 سال اخیر بر اساس آمارهای ارائه شده حدود 20 دستگاه سکوی جکاپ از خارج خریداری شده و بخشی هم به‌صورت اجاره‌ای وارد شده است. وی با بیان اینکه برخی از این سکوها هم در دو سال اخیر اجاره شده است، اظهار کرد: باید تکلیف خود را مشخص کنیم و تصمیم بگیریم که آیا می‌خواهیم بنگاه اقتصادی مصرف‌کننده یا سازنده باشیم. وی در این میان با انتقاد از برخی اقدامات گذشته افزود: برخی از شرکت‌های سازنده توانمند در صنایع دریایی چون صدرا را طی این سال‌ها بابت رفع دیون به افرادی واگذار کرده‌اند که به هیچ‌وجه صلاحیت نداشته‌اند. وی با اشاره به برنامه راهبردی در این حوزه گفت: در این حوزه سالانه نیازمند سه تا چهار میلیارد دلار سرمایه‌گذاری هستیم.

در مقابل رئیس هیات‌مدیره انجمن مهندسی دریایی نیز با بیان اینکه رشد صنایع دریایی در سال‌های اخیر خوب بوده است، گفت: با این حال باید برای رشد ناوگان و صنایع دریایی کشور در افق 1404 برنامه‌ریزی شود. محمد سعید سیف از جمله دلایل دیگر اهمیت این حوزه را وجود منابع نفت وگاز کشور عموما در حوزه خلیج‌فارس و دریای عمان ذکر و عنوان کرد: سال‌ها است که برداشت از این ذخایر در خشکی ثابت بوده و منابع جدیدی در این بخش وجود ندارد اما رشد برداشت نفت از دریاها طی یکی، دو دهه اخیر قابل‌توجه است. وی ادامه داد: در ساخت کشتی به‌رغم همه مشکلات، شناورهای زیادی طی یک دهه اخیر از کشتی‌های 100 هزار تنی بزرگ تا شناورهای مختلف ساخته شده است.

وی با بیان اینکه این صنعت فقط کشتی‌سازی نیست، افزود: صنایع وابسته و زیر مجموعه در این حوزه بسیار است که با توجه به این ظرفیت باید نقش و حضور بخش خصوصی در صنعت دریایی مورد توجه قرار گیرد. وی با اشاره به تهیه اطلس کشتی‌سازی‌ها گفت: هم اکنون 24 شرکت خصوصی در این حوزه فعال است و در بعد علمی در این حوزه هم رتبه یازدهم دنیا را داریم.وی با اشاره به اینکه پازل توسعه دریایی وجود دارد، گفت: ما فقط بخش صنعتی را می‌بینیم اما باید به بخش تسهیلات مالی و سیاست‌های نظامی کشور در سواحل و دریاها و نیز سیاست‌های حوزه نفت و گاز نیز در این بخش توجه جدی شود. وی حفظ شرکت صنعتی دریایی با عنوان صدرا را نیز مورد تاکید قرار داد و افزود: این شرکت از افتخارات کشور است که باید به یک بخش خصوصی واقعی فعال در صنعت دریایی واگذار شود. مدیرعامل سازمان منطقه آزاد کیش هم گفت: صنعت دریایی کشور به‌رغم اعمال تحریم‌ها، در مسیر رشد و ترقی بوده و به مدد سیاست‌های دولت در زمان لغو تحریم‌ها در مسیر تازه‌ای از توسعه قرار می‌گیرد. علی‌اصغر مونسان به اهمیت پیشرفت در زمینه صنایع دریایی اشاره کرد و گفت: این صنعت از آن جهت اهمیت دارد که علاوه بر ایجاد اقتدار، تامین امنیت دریایی و توسعه حمل‌ونقل تجاری و بازرگانی می‌تواند برای هزاران نفر از جوانان کشور اشتغال پایدار ایجاد کند که سهم عمده‌ای از آن نصیب شهرها و مناطق حاشیه سواحل کشور خواهد شد.