روز شنبه، بازار ارز و سکه دو رخ متفاوت داشت. رخ اول بازار حاکی از امیدواری و رخ دوم، بیشتر نشان‌دهنده وجود بیم در میان معامله‌گران بود. در حالی که عده زیادی از معامله‌گران در انتظار ادامهرشد قیمت سکه و دلار بودند، روز شنبه افزایش خاصی در بازار تجربه نشد؛ دلار در اولین روز هفته از کانال ۸ هزار و ۳۰۰ تومان پایین‌تر رفت و سکه تمام بهار آزادی نیز از مرز ۲ میلیون و ۹۰۰ هزار تومان عقب‌نشینی کرد. روز شنبه، سکه ۵ هزار تومان کاهش را به ثبت رساند و به بهای ۲ میلیون و ۸۹۵ هزار تومان رسید. این کاهش در شرایطی به ثبت رسید که سکه در هفته گذشته نزدیک به ۱۳ درصد افزایش قیمت را به ثبت رسانده بود. براساس برخی اخبار، سکه در ساعات انتهای روز شنبه افت بیشتری را تجربه کرد.
علائم امیدواری در بازار
اولین علامتی که امیدواری را در چهره بازار روز شنبه منعکس کرد، توقف رشد قیمت دلار بود. دلار در ابتدای روز شنبه نشانه افزایشی خاصی را از خود نشان نداد و در ادامه روز در مسیر کاهشی قرار گرفت. در اولین روز هفته معاملات دلار در بازار غیررسمی در حوالی محدوده ۸ هزار و ۲۲۰ تومان آغاز شد؛ از آنجا که دلار با نیروی افزایشی خاصی مواجه نبود، معامله‌گران در موقعیت فروش قرار گرفتند و تا ساعت ۴ بعدازظهر قیمت تا محدوده ۸ هزار و ۳۰تومان عقب‌نشینی کرد. حتی برخی فعالان از عقب‌گرد دلار به کانال پایین‌تر در ساعات انتهایی روز خبر دادند. این کاهش قیمت از آن جهت مهم بود که دلار در یک ماه گذشته در بازار غیررسمی تنها ۸ روز کاهش قیمت را به ثبت رسانده و بیشتر اوقات در مسیر صعودی حرکت کرده بود. یکی از نشانه‌های دیگری که معامله‌گران ارزی را به آرام شدن روند بازار امیدوار کرد، به پیش خور شدن اخبار منفی مربوط بود؛ به گفته برخی تحلیلگران، بازار پیش از آغاز تحریم‌های آمریکا به استقبال افزایش قیمت رفت و بخشی از انتظارات زودتر از آغاز تحریم‌ها اثر خود را گذاشت. با این حال، اثرات اخبار مثبت به‌صورت کامل در بازار انعکاس نیافته است. برخی معامله‌گران باور دارند، مانور بیشتر روی اخبار مثبت می‌تواند، روند بازار را با آرامش بیشتری مواجه کند.
۴خبر مثبت به بازار
اخباری که می‌توانند جو روانی را در بازار ارز تغییر دهند می‌توان به دو دسته خارجی و داخلی تقسیم کرد.خبر مثبت اول خارجی آن بود که گروه ویژه اقدام مالی تعلیق اقدامات متقابل علیه ایران را برای یک دوره چهار ماهه دیگر تمدید کرد. این تصمیم از آن جهت اهمیت داشت که آمریکا با لابی سنگین برخی کشورهای منطقه پیشتر بارها تلاش کرده بود که ایران را به فهرست اقدامات متقابل یا همان بلاک لیست بازگرداند. از آنجا که تصمیمات FATF بر مبنای اجماع و نه رای‌گیری اتخاذ می‌شود، می‌توان گفت که فضا در گروه اقدام مالی تا حد زیادی به سود ایران بوده است. در واقع به گفته یکی از کارشناسان وقتی تصمیمی از سوی FATF گرفته می‌شود، باید فضای جلسه با اجماع زیادی از آن تصمیم حمایت کرده باشد و این به آن معناست که لابی سیاسی به نفع ایران سنگینی می‌کرده است که با تمدید تعلیق اقدامات متقابل علیه ایران موافقت شده است.خبر دوم خارجی که می‌تواند به بازارهای داخلی سیگنال مثبتی ارسال کند، اقدامات و بسته‌های عملی اتحادیه اروپا به ایران در راستای حمایت از برجام خواهد بود.
در کنار اخبار خارجی، دو خبر نیز در داخل کشور منتشر شد که می‌تواند بازارها را به سوی آرامش بیشتر هدایت کند. اولین خبر اظهارات وزیر صنعت بود که از نرخ توافقی ارز حمایت کرد، هرچند هم زمان عنوان کرد ممکن است وزارت اقتصادی برای مدیریت دامنه نوسان بازار برنامه‌های مشخصی نیز داشته باشند. همچنین وزیر صنعت عنوان کرد، بهتر است صادرکنندگان ارزی هم در بورس بتوانند ارز خود را بفروشند و هم در سامانه صادرکنندگان (سماسا). اگر نرخ در بازار ثانویه ارز کف و سقف نداشته باشد و مبنای معامله همان طور که وزیر صنعت گفت بر اساس توافق باشد، به‌نظر می‌رسد زمینه‌های رانتی کم خواهد شد و ارز صادرکنندگان نیز برای بازگشت در داخل مشکلی نخواهد داشت. این در حالی است تعیین سقف و کف برای قیمت می‌توانند اثرات مثبت بازار ثانویه را خنثی کنند.خبر دوم داخلی که می‌تواند انتظارات بازار را تا حدی تعدیل کند، آغاز معاملات اوراق گواهی سپرده سکه در بورس از روز جاری و اطمینان مسوولان بانک مرکزی مبنی بر تحویل سکه‌های پیش‌فروش بود. انتهای هفته گذشته دبیرکل بانک مرکزی درخصوص وعده تحویل سکه‌های پیش‌فروش شده توسط بانک مرکزی گفت: این بانک متعهد به تحویل تمامی سکه‌های پیش‌فروش شده است.همچنین قائم‌مقام بانک مرکزی روز شنبه تاکید کرد که بانک مرکزی به تحویل سکه‌های پیش‌فروش شده متعهد است. در واقع در شرایطی که برخی اخبار در سایر نهادها می‌تواند اعتبار سیاست‌گذاری پولی را خدشه‌دار کند، مسوولان بانک مرکزی در روزهای اخیر سعی کرده‌اند با صحبت‌های خود اطمینان عمومی را حفظ کنند.
رخ بیم و تردید بازار
اولین خبری که بیم و تردید را در فضای معامله‌گران افزایش داده است، اظهارات یکی از نمایندگان مجلس مبنی‌بر ممنوعیت تحویل سکه‌های پیش‌فروش بود. علی بختیار در گفت‌وگو با «ایسنا» با اشاره به جزئیات طرح دو فوریتی ممنوعیت واگذاری سکه به‌صورت نامحدود، بیان کرد: این طرح قرار است در جلسه علنی امروز یا سه‌شنبه هفته جاری تقدیم هیات‌رئیسه مجلس شود. وی افزود: ما در این طرح به‌دنبال این هستیم تا بتوانیم در بازار وضعیت عرضه و تقاضا را تنظیم کنیم. اگر دولت و بانک مرکزی نتوانستند در این زمینه موفق عمل کنند مجلس وظیفه دارد وارد عمل شود. قانون‌گذار تصمیم گرفته تا در این زمینه محدودیت ایجاد کند و این طرحی است که از طرف مجلس داده شده و لایحه‌ای از سوی بانک مرکزی ارائه نشده است که به هویت بانک مرکزی آسیب وارد کند؛ این اظهارات در صورتی از سوی نماینده مجلس مطرح می‌شود که بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران باور دارند، حتی پخش چنین خبری می‌تواند اعتماد عمومی به سیاست‌گذار پولی را سلب کند. در واقع، وقتی مردم احساس کنند، بانک مرکزی به تعهدات خود پایبند نیست، دیگر در هیچ شرایطی به این نهاد اعتماد نخواهند کرد و با ورود به بازارهای دیگر زمینه‌ساز نوسان شدیدی خواهند شد. حتی اگر همین مقدار نقدینگی که ازسوی بانک مرکزی در طرح پیش‌فروش جمع‌آوری شد، وارد بازار شود می‌تواند زمینه‌ساز تشدید نوسانات شود. در روزهای اخیر در حالی که اخبار مثبت می‌توانست دست بالا را در بازار داشته باشند، بسیاری از معامله‌گران با جوسازی پیرامون اظهارات مبنی‌بر ممنوعیت واگذاری سکه پیش‌فروش توانستند قیمت‌ها را نوسانی کنند. این در حالی است که اخبار مثبت ۲ روز گذشته می‌توانست قیمت را با عقب‌نشینی از چند مرز مواجه کند.
یکی از تحلیلگران بازار در زمینه طرح ممنوعیت واگذاری سکه‌های پیش‌فروش عنوان کرد، فرض کنید ساختمانی را پیش‌خرید کرده‌اید و قیمت مسکن در آستانه تحویل با افزایش سنگینی مواجه شد؛ آیا در این شرایط می‌توان قرارداد منعقد شده را نادیده گرفت و تنها ۱۰ متر از خانه را تحویل خریدار داد. آنچه امروز اهمیت دارد، این است که هیچ چیز به اندازه اعتماد عمومی به سیاست‌گذار پولی اهمیت ندارد.
اتفاق دومی که همچنان فضای بازار را با بیم زیادی مواجه کرده است، به‌شفاف نبودن فضای معاملاتی بازمی‌گردد. در واقع از آنجایی که بازار آزاد تعطیل است و به‌صورت متشکل مکانی برای داد و ستد داوطلبانه ارز وجود ندارد، نوسان‌گیران دست بالا را در بازار دارند. این نوسان‌گیران نیز بیشتر به‌صورت مقطعی وارد بازار می‌شوند و از شدت تخریب بیشتری نسبت به معامله‌گران عادی برخوردارند. اخبار منفی را برجسته می‌کنند و با معاملات محدود سرعت و دامنه نوسان را افزایش می‌دهند.
