معاملات روز یکشنبه بورس تهران برخلاف نخستین روز هفته با تحرک خریداران و سبزپوشی سهام آغاز شد و در نهایت شاخص کل با رشد بیش از یک‌درصدی، فاصله خود تا ابرکانال ۵/ ۱میلیون واحد را به ۷/ ۱درصد رساند. مرز حساسی که از ابتدای نزول قیمت‌ها در تالار شیشه‌ای تا به امروز که عمری ۲۰ماهه دارد، دو بار فتح شده اما شاخص سهام توان پایداری در آن یا ورود به کانال‌های بالاتر را نداشته است. باید دید محرک‌های فعلی می‌توانند این طلسم را بشکنند یا خیر؟

بورس تهران دومین روز کاری هفته را برخلاف معاملات تجربه‌شده در روز شنبه، صعودی آغاز کرد و در پایان توانست با رشد بیش از یک‌درصدی تا محدوده یک‌میلیون و ۴۷۴‌هزار واحد پیشروی کند. این بالاترین سطح شاخص‌کل از ۱۴ مهرماه ۱۴۰۰ به‌شمار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود. حالا این نماگر تنها ۷/ ۱‌درصد دیگر تا ورود به ابرکانال ۵/ ۱‌میلیون واحد فاصله دارد و باید دید آیا شاخص‌کل می‌تواند در این هفته برای سومین‌بار از آغاز رکود تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای در ۱۹ مرداد ۹۹ تاکنون، این محدوده را تجربه کند یا خیر. حساسیت این مرز از آن جهت است که از ابتدای نزول قیمت‌ها در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای تا به امروز که ۲۰‌ماه می‌گذرد، شاخص‌کل بورس تهران دوبار موفق به ورود به ابرکانال ۵/ ۱‌میلیون واحدی شده اما هربار پس از چند روز نوسان، به سطوح پایین‌تر از ۲/ ۱‌میلیون واحد نزول کرده است، از این‌رو عبور و پایداری شاخص‌کل از این محدوده برای بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از اهمیت بسزایی برخوردار بوده و می‌تواند سیگنالی در جهت خداحافظی بورس با رکود اخیر باشد.  یک قدم تا ۵/ ۱ فاصله نماگر اصلی بورس تهران تا فتح مجدد ابرکانال ۵/ ۱‌میلیون واحد به ۷/ ۱‌درصد رسیده است، یعنی در صورت تداوم رشد قیمت‌ها انتظار می‌رود در همین هفته شاهد رسیدن شاخص‌کل به این محدوده باشیم. سطحی که از آغاز ریزش قیمت‌ها در مرداد۹۹ تا به امروز، دوبار فتح شد اما شاخص‌کل توان باقی‌ماندن در این محدوده یا پشت‌سر گذاشتن آن را نداشت. آخرین‌بار مرداد و شهریور سال‌گذشته بود که شاخص‌کل ۵/ ۱‌میلیون واحدی شد و برای ۱۶روز کاری به نوسان در این ابرکانال ادامه داد، پس از آن اما روندی نزولی در پیش گرفت و تا مرز سقوط از ۲/ ۱‌میلیون واحد نیز پیش‌رفت. از پایان بهمن سال‌گذشته اما استارت رشد جدیدی در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای زده شد و از آن زمان تاکنون شاخص‌کل توانسته ۲۲‌درصد افزایش ارتفاع دهد و امید به فتح مجدد ۵/ ۱‌میلیون واحد و البته پایداری و عبور از این محدوده مقاومتی نیز پررنگ شده است. امید به احیای برجام و تغییر سیاست‌های اقتصادی دولت با توجه به کاهش فشارهای تحریمی از مهم‌ترین دلایل خوش‌بینی معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گران به آینده بازار سهام است. در این میان متغیرهای بنیادی نیز دست به‌دست هم داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند تا شاهد افزایش تقاضا در تالار شیشه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای باشیم؛ جایی‌که نسبت قیمت به درآمد کل بازار سهام به شکل محسوسی تعدیل شده و بسیاری از شرکت‌ها در محدوده مناسبی از نظر معیارهای ارزش‌گذاری قرار گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، با این‌حال همچنان ریسک‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی همچون شوک موقتی به بورس در صورت کاهش احتمالی نرخ دلار در صورت احیای برجام یا چرخش مسیر بازارهای جهانی در صورت تحولات سیاسی درخصوص حمله روسیه به اوکراین و تحریم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ غربی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها علیه روسیه روند صعودی بازار سهام را تهدید می‌کند.  کوچک‌ترها در کانون توجه بازار همزمان با رشد ۰۵/ ۱‌درصدی شاخص‌کل، نماگر هم‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وزن نیز در مسیر صعودی قدم برداشت و به سبب توجه بورسی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به نمادهای ریالی و با ارزش بازار پایین‌تر ۴۴/ ۱‌درصد افزایش ارتفاع داد. آنگونه که تابلوی معاملات بورس نشان می‌دهد فارغ از تک نمادهایی که پرتقاضا بوده و در سقف مجاز روزانه دادوستد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدند، گروه‌های ریالی با بیشترین اقبال معامله‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گران همراه شدند. در این میان گروه‌هایی که سال‌هاست دلار ۴۲۰۰ به آنها اختصاص پیدا می‌کند، از جمله صنایعی بودند که همچون روز شنبه، پرتقاضا بودند. در این‌خصوص می‌توان به برخی تولیدکنندگان محصولات غذایی و چند نماد دارویی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اشاره کرد. این اقبال پس از آن شکل گرفت که با وجود انتشار اخبار ضد ‌و نقیض درخصوص پابرجاماندن دلار ترجیحی یا حذف آن در سال‌جاری، رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور روز جمعه در سفر به البرز سخنانی ایراد کرد که نشان‌دهنده عزم جدی دولت برای خداحافظی با ارز ۴۲۰۰ بود و همین صحبت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کافی بود تا در دور روز گذشته شاهد رشد قیمت و افزایش تقاضا در سهام مربوطه باشیم.  اما یکی از گروه‌های ریالی که روز گذشته نقشی اثرگذار در رشد شاخص‌کل بورس ایفا کرد، لیدرهای خودرویی بودند. این در حالی است که در روزهای سپری‌شده از سال‌جدید، یکی از سهام زیرمجموعه گروه خودرو و ساخت قطعات یعنی «خگستر» که از زیرمجموعه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بزرگ‌ترین سهام گروه خودرو نیز به‌شمار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود، به واسطه انتشار اخباری از واگذاری سهام خودروسازان، شاهد رشد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ عجیب و غیرقابل توضیح ۷۲‌درصدی بود.  طبق فرمان ۸ ماده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای رئیس‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جمهور، بخشی از سهام ایران‌خودرو و سایپا باید حداکثر تا پایان شهریور امسال تعیین‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تکلیف شود و این در حالی است که طبق اعلام وزیر صنعت، معدن و تجارت، فعلا بناست سهام به‌اصطلاح تودلی خودروسازان واگذار شود. این سهم اما روز یکشنبه از ادامه مسیر صعودی بازماند و این مهم در حالی رقم خورد که «خودرو» با صف خرید ۲۰ میلیارد‌تومانی، درمیان ۳ نماد اثرگذار بر رشد شاخص‌کل بورس تهران نیز قرار گرفت.  حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها دوباره بازگشتند همزمان با بازگشت شاخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بورسی به مسیر صعودی، سهامداران خرد نیز مجددا در زمین خرید سهام فعال شدند. روز یکشنبه شاهد جابه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جایی سهامی به ارزش ۱۶۵‌میلیارد و ۸۲۳‌میلیون ‌تومان در مسیر حقوقی به حقیقی بودیم. این ورود سرمایه پس از خروج ۴۶۰ میلیارد‌تومانی حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در دو روز کاری ماقبل رقم خورد. در این روز بانکی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با اختلاف بیشترین خالص خرید سهامداران خرد را به میزان ۱۳۶ میلیارد‌تومان تجربه کردند و پس از آن قرعه به‌نام خودرویی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با جابه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌جایی سهامی به ارزش ۴۰ میلیارد‌تومان در مسیر حقوقی به حقیقی رقم خورد. در آنسوی بازار اما پالایشگاه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها پس از اقبال چند روز اخیر، دیروز با خروج سهامداران خرد به میزان ۲/ ۳۸ میلیارد‌تومان مواجه شدند.