حذف دلار ۴۲۰۰تومانی و تبدیل آن به ارز نیمایی، یک تحول اساسی در صنعت غذایی کشور به شمار می‌رود؛ سیاستی که قیمت نهاده‌های تولید در حوزه دامپروری و مرغداری، روغن خوراکی و آرد را تحت تاثیر مستقیم خود قرار داد و به درعین‌حال، شاهد افزایش قیمت گوشت، مرغ، شیر، روغن خوراکی، ماکارونی و بیسکویت و سایر تنقلات بودیم. این مهم در جدیدترین گزارش عملکرد بورسی‌ها نیز منعکس شد تا صنایع مرتبط، شاهد بهبود حاشیه سود و کاهش P/ E به کمتر از متوسط بازار باشند.

ندا کریمی تحلیلگر بازار سرمایه : صنایع غذایی در بورس، طیف گسترده‌ای را شامل می‌شود. این کسب‌وکارها زنجیره کاملی دارند و عمده شرکت‌های فعال در این صنعت، دارای قدمت زیاد یا برند قوی در حوزه فعالیت خود هستند؛ شرکت‌های تولیدکننده محصولات زراعی و شرکت‌های دامپروری که عمدتا فعالیت کشاورزی و تولید نهاده‌های دامی نیز انجام می‌دهند. در حوزه مرغداری نیز زنجیره‌ای از تولید مرغ یک‌روزه تا مرغ تخم‌گذار و گوشتی وجود دارد.

در ادامه زنجیره در این بخش، شاهد شرکت‌های لبنی هستیم. از سوی دیگر، در بخش نوشیدنی‌ها، شرکت‌های تولید کنسانتره میوه و تولید نوشیدنی‌های مختلف، اعم از آبمیوه و نوشیدنی‌های گازدار وجود دارد. در بخش تنقلات، شرکت‌های تولیدکننده بیسکویت، پفک و حتی شکلات فعال هستند. در سوی دیگر این صنعت، شاهد فعالیت شرکت‌های قندی هستیم؛ شرکت‌هایی که عمدتا در حوزه کشت چغندرقند نیز فعال بوده و تولیدکننده شکر هستند. شرکت‌های تولید روغن خوراکی نیز در دو بخش در بورس فعالند که بخشی شامل شرکت‌های روغن‌کشی و بخشی شامل شرکت‌های تولید روغن بسته‌بندی هستند. کسب‌وکارهای دیگری مانند کشت و صنعت، تولید محصولات کنسروی (اعم از رب و…)، سس، ماکارونی و خوراک دام هم در بازار سرمایه پذیرفته شده‌اند. به این ترتیب، صنایع غذایی جزو  حوزه‌های متنوع کسب‌وکاری است که در بورس قابل معامله است و نمادهای آن بالغ بر 80نماد مختلف است.

مهم‌ترین تحولات غذایی

در ماه‌های اخیر، صنایع غذایی یکی از اساسی‌ترین تحولات چند سال اخیر خود را تجربه کرده است. حذف ارز 4200تومانی و تبدیل آن به ارز نیما، نوعی تحول اساسی در صنعت غذایی کشور به شمار می‌رود. قیمت نهاده‌های تولید در حوزه دامپروری و مرغداری، روغن خوراکی و آرد را تحت‌تاثیر مستقیم قرار داده است و به تبع آن، شاهد افزایش قیمت گوشت، مرغ، شیر، روغن خوراکی، ماکارونی، بیسکویت و سایر تنقلات بوده‌ایم. برخی از محصولات این حوزه تا بیش از پنج‌برابر افزایش نرخ رسمی داشتند که البته بازار در هفته‌های اخیر متعادل شده است. قیمت‌گذاری قند و شکر در سال 1399 به ارز نیما تبدیل شد. از سوی دیگر، به دلیل بحران اوکراین و روسیه، قیمت موادغذایی در سطح جهان با رشد قابل‌توجهی همراه شده و این موضوع نیز بر رشد قیمت فروش شرکت‌ها موثر بوده است. با این حال، قیمت‌گذاری در صنایع غذایی کشور، بر مبنای کاست‌پلاس (حاشیه سود) است؛ به این معنا که سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان برای حوزه‌های مختلف صنایع غذایی حاشیه سودهای مشخصی را تعیین می‌کند. این حاشیه سود بسته به محصول، بین 10 تا 20‌درصد است.

در این تحلیل، به بررسی شرکت‌هایی که بیشترین تاثیر‌پذیری را از حذف ارز 4200تومانی داشته‌اند، می‌پردازیم. بنابراین گزارش‌های شرکت‌های روغن خوراکی، ماکارونی، دامپروری و مرغداری مورد بررسی قرار می‌گیرد. در انتخاب نمادها، پایین‌ترین P/ E ttm در اولویت بوده است. نرخ‌های فروش خرداد، تا خرداد، فروردین 1401 از کدال استخراج و حاشیه سود آخرین سال مالی حسابرسی‌شده نیز از کدال آورده شده است.

فروش سال مالی 1401، براساس فروش واقعی منتهی به 31خرداد و پیش‌بینی ادامه سال (6ماه برای شرکت‌های با سال مالی 30 آذر و 9ماه برای شرکت‌های با سال مالی 29 اسفند) صورت گرفته است. نرخ فروش ادامه سال، نرخ‌های خردادماه و میزان فروش خطی فرض شده است، به این ترتیب که برای شرکت‌های با سال مالی 30آذر، میزان فروش برابر دوره 6ماه اول منتهی به 31خرداد و برای شرکت‌های با سال مالی منتهی به 29اسفند سه‌برابر بهار لحاظ شده است. سایر محصولات به صورت نسبتی از فروش به فروش کل افزوده شده است. با توجه به تحولات و کشش محصولات، این روند می‌تواند خطی نباشد. البته در سمت تولید، به‌خصوص در شرکت‌های مرغداری و دامپروری، خطی‌بودن دقت کافی را دارد.

سودآوری در دو سناریو تخمین زده شده است. همان‌طور که اشاره شد، روش قیمت‌گذاری فروش شرکت‌ها حاشیه سود است؛ بنابراین امکان حفظ حاشیه سود وجود دارد. به این ترتیب، فروش برآوردی سال 1401 در حاشیه سود خالص، ضرب شده و سود خالص به دست آمده است. به‌منظور رعایت محافظه‌کاری و احتمال کاهش تقاضا و کشش محصولات، در یک سناریو، فرض شده که حاشیه سود، یک‌سوم کاهش می‌یابد و با این روش نیز سود برآورد شده است.

در صنعت روغن خوراکی، شرکت‌های «غبشهر»، «غکورش» و «غمارگ» انتخاب شده‌اند. متوسط نرخ فروش در این شرکت‌ها در خردادماه نسبت به فروردین 1401 رشد 250 تا حدود 400 درصدی داشته است. حاشیه سود «غمارگ» با 4/ 7‌درصد کمترین و «غکورش» با 5/ 16‌درصد بیشترین حاشیه سود است. با فرض حفظ حاشیه سود، شرکت‌های این صنعت P/ E 4 تا 5 را هم خواهند دید. «غکورش» P/ E 2/ 4 و «غبشهر» P/ E 7/ 5 خواهد داشت. البته برای «غمارگ» P/ E 13 برآورد می‌شود. در سناریوی کاهش حاشیه سود، «غکورش» P/ E 3/ 6 و «غبشهر» P/ E 6/ 8 خواهد داشت و برای «غمارگ» P/ E 20 برآورد می‌شود. در ماکارونی، نماد «غزر» رشد 137درصدی محصول اصلی را داشته است. حاشیه سود 8/ 18درصدی که P/ E پس از پیش‌بینی سود بین 9 تا 13 برآورد می‌شود. در گروه مرغداری، «سیمرغ» P/ E ttm  حدود 5 دارد و با حفظ حاشیه سود 6/ 33درصدی و افزایش نرخ 54درصدی می‌تواند P/ E 6/ 4 را کسب کند. علاوه بر این، در صورت کاهش حاشیه سود، P/ E این شرکت حدود 7 برآورد می‌شود. در گروه دامپروری، دو نماد «زمگسا» و «زفکا» کمترین P/ E ttm  را که حدود 10 است دارند. با افزایش قیمت شیر به 120میلیون ریال و رشد 87درصدی قیمت‌های فروش، P/ E «زمگسا» بین 7 تا 10 و «زفکا» بین 8/ 5 تا 7/ 8 برآورد می‌شود. در مجموع، گروه غذایی پس از حذف ارز 4200تومانی می‌تواند شاهد بهبود حاشیه سود و کاهش P/ E به کمتر از متوسط بازار باشد.