حرمت اله رفیعی رئیس انجمن صنفی آژانسها ی گردشگری در این باره به «دنیایاقتصاد» میگوید: در ایران گرچه شهروندان از زمان آغاز شیوع کرونا تاکنون محدودیتهایی برای سفر داشتهاند اما در کنار آن در این بازه زمانی به لحاظ اقتصادی نیز شرایط دشوارتر شده و به معیشت مردم لطمه جدی وارد شده است، بنابراین اینکه حتما در نوروز۱۴۰۱ شاهد سونامی گردشگری باشیم دور از انتظار است و بعید میدانم استقبالی که در سالهای پیش از کرونا از سفر شده و تمام مسیرهای ما پرتردد و امکان خرید بلیت قطار، هواپیما و اتوبوس کم میشد را در این نوروز تجربه کنیم. به گفته این مسوول و کارشناس حوزه گردشگری برای برگشت روال توریسم در ایران به ریل سابق به زمان نیاز داریم. او با بیان این مطلب میافزاید: این استدلال که چون مردم دو سال سفر نرفتهاند، در نوروز یکباره این کمبود را جبران میکنند چندان قابل قبول نیست. ادله این موضوع را هم میتوان با تورهای خارجی نشان داد. در تابستان امسال تورهای خارجی به مقصدی مانند ترکیه باز بود با این حال آژانسهایی که چارتر کردند متحمل ضرر و زیان شدند. البته به واسطه افزایش قیمت تورهای خارجی قطعا تورهای داخلی با استقبال بیشتری مواجه خواهند شد و این موضوع به توسعه توریسم داخلی منجر میشود.
او در عین حال توسعه این شیوه از گردشگری در نوروز را به آبوهوا و شرایط کرونا مرتبط میداند و میگوید: شهروندان برای کاهش ابتلا به کرونا بهتر است سفرهایشان را از مجرای قانونی انجام داده و از اماکن تحت پوشش صنعت گردشگری استفاده کنند به جای اینکه سراغ گزینههایی مانند کمپ کردن و چادر زدن در پارکها بروند، زیرا این موضوع علاوه بر اینکه به رونق صنعت گردشگری منجر میشود سلامت آنها را نیز بهتر تامین میکند. همچنین از آنجا که چنین فضاهایی قابل کنترل و نظارت نیست از مسوولان هم میخواهیم نسبت به این موضوع حساسیت بیشتری داشته باشند.
در سال گذشته هم متولیان گردشگری مواردی مانند ممنوعیت چادر زدن در پارکها توسط مسافران نوروزی را مطرح کردند و از مردم خواستند برای رعایت پروتکلهای کرونا با تور سفر کنند. با این حال چنین ممنوعیتی مسافران نوروزی را از چادر زدن بازنداشت و باعث رونق بالای تورهای نوروزی هم نشد. یکی از دلایل این امر را شاید بتوان به همان شرایط اقتصادی و افزایش قابلتوجه قیمت تورها در تعطیلات نوروزی مرتبط دانست که خانوادهها را برای کاهش سفر به دید و بازدیدهای خانوادگی و اقامت در چادرها وادار میکند. نکته قابل توجه اینکه، این هزینهها نسبت به زمان مشابه سال قبل افزایش قابلتوجهی را هم تجربه میکند. به عنوان مثال تور زمینی شیراز به ازای سه شب اقامت را در اسفند ماه میتوان با قیمتهایی معادل یکمیلیون و۲۰۰ برای هتلهای دو ستاره تا ۲میلیون و ۵۵۰هزار تومان برای هتلهای ۵ ستاره تهیه کرد، این در حالی است که همین تورها در نوروز از ۲میلیون و ۲۵۰هزار تومان برای هتل دو ستاره تا ۵میلیون و ۹۵۰هزار تومان برای هتلهای ۵ ستاره متغیر است. به فرض که یک خانواده سه نفره هم بخواهند سه شب در شیراز باشند باید حداقل بین ۷ تا ۱۸میلیون تومان بپردازند. زیرا در این تورها هزینههایی نظیر خوراک و… در نظر گرفته نشده است. آیا با چنین قیمتهایی باز هم سفر با تور به صرفهتر از سفرهای شخصی است؟ رفیعی در این باره میگوید: برخی کسب و کارهای گردشگری با توجه به ضرر و زیانی که در طول سال متحمل شدهاند قصد دارند این خسارتها را در نوروز به عنوان فصل داغ گردشگری جبران کنند. هر چند طبیعی است که قیمتها نسبت به بهمن و اسفند در نوروز بالاتر باشد اما این افزایش باید به شکلی باشد که هزینه غیرقابل قبولی را به گردشگران وارد نکند و افزایش صد، دویست یا سیصددرصدی موضوعی نیست که ما هم با آن موافق باشیم.
او با توصیه به مردم برای توزیع مکانی سفر اضافه میکند: گردشگران نوروزی میتوانند با مقایسه قیمتها مقاصدی را انتخاب کنند که در موضوع قیمتگذاری منصفانه عمل کرده باشند. نوروز فرصتی است که بخشخصوصی توریسم برای رونق خود میتواند از آن بهره ببرد اما این موضوع برای صاحبان کسب و کارهایی اتفاق خواهد افتاد که بتوانند رضایت حداکثری مشتریان خود را به دست آورند و بار مالی اضافه بر دوش آنها نگذارند. گفتههای این فعال حوزه گردشگری نشاندهنده آن است که در نوروز ۱۴۰۱ بیش از آنکه شاهد بیشتر شدن سفرهای خارجی باشیم، توریسم داخلی رونق خواهد گرفت. اما استقبال از این مقاصد نیز به قیمتگذاری اماکن گردشگری و تورها وابسته است. شعار «گردشگری برای همه» که متولیان توریسم در گفتههای خود بر آن تاکید دارند زمانی محقق خواهد شد که بتوان بستههای گوناگون برای اقشار در دهکهای مختلف درآمدی تعریف کرد، به طوری که دهکهای پایین هم بتوانند بسته به میزان هزینهای که میخواهند داشته باشند سفری استاندارد را تجربه و به رونق صنعت گردشگری در ایران کمک کنند.