نفت ششمین ماه سال جاری میلادی را با نگاهی امیدوار به آینده، با ثبت رشد ماهانه پشت سر گذاشت. شاخص نفت خام آمریکا ماه ژوئن را با رشد قیمت ۲/ ۹ درصدی پشت سر گذاشت که بهترین عملکرد ماهانه آن از ژانویه به این سو به شمار می‌رود. نفت خام برنت نیز موفق به ثبت رشد ماهانه ۱/ ۳ درصدی شد. این دو شاخص در حالی ماه ژوئن را مثبت به پایان بردند که یک ماه قبل از آن، نخستین افت ماهانه قیمت در ۲۰۱۹ را به ثبت رسانده بودند. امیدواری به نتیجه‌بخش بودن دور جدید مذاکرات تجاری آمریکا و چین و همچنین چشم‌انداز روشنی که برای تمدید توافق کاهش تولید ایجاد شده، از جمله عواملی هستند که نه تنها رشد قیمت‌ها در روزهای پایانی ماه گذشته میلادی را باعث شدند، بلکه به خوش‌بینی بازار به تداوم این رشد در نیمه دوم ۲۰۱۹ منجر شده است. در واقع این دو عامل تا پیش از این در جهتی حرکت می‌کردند که نگرانی بازار را برانگیخته و به بازار فشار می‌آوردند. اعمال ناگهانی تعرفه‌های بیشتر بر کالاهای چینی از سوی دونالد ترامپ در ماه مه از یکسو و روشن نبودن موضع روسیهدر زمینه تمدید توافق کاهش تولید (تا پیش از برگزاری نشست G۲۰ در ژاپن)، به نگرانی‌ها از کند شدن رشد تقاضای نفت در پی تشدید جنگ تجاری و جاری شدن مازاد عرضه به علت تمدید نشدن توافق کاهش تولید، دامن زده و باعث افت قیمت‌ها شده بودند.
در این میان می‌توان گفت تنها نگرانی بازار از سمت عرضه، به اثرگذاری کانال مالی اینستکس و کمک آن به افزایش فروش نفتایران بازمی‌گردد. صادرات نفت خام ایران زیر فشار تحریم‌های آمریکا اگرچه به صفر نرسیده است، اما نسبت به سطوح پیش از تحریم‌ها کاهش یافته است. در چنین شرایطی، بازگشت نفت ایران به بازار می‌تواند عاملی برای فشار به قیمت‌ها باشد. شاهد این ادعا، عقب‌نشینی قیمت جهانی نفت در روز جمعه و در پی ابراز خوش‌بینی کمیسیون نشست برجام در وین نسبت به اجرایی شدن کانال اینستکس بود. ایران در کنار تلاش برای فروش نفت و انتقال پول آن از طریق کانال مالی اینستکس که در واقع روشی رسمی برای افزایش فروش در چارچوب برجام است، برای دور زدن تحریم‌های نفتی نیز مشغول به کار بردن روش‌های مختلف است. تازه‌ترین نمونه این تلاش، خبری است که طی آن مشخص شد ایران از طریق مالزی، اقدام به فروش نفت به چین کرده است. در چنین شرایطی به نظر می‌رسد بعید نباشد در نشست دو روزه کشورهای عضو و غیرعضو اوپک در وین که از امروز آغاز می‌شود، در کنار رای به تمدید توافق کاهش تولید، پیش‌بینی وزیر نفت عراق نیز محقق شده و کاهش تولید ۲/ ۱ میلیون بشکه‌ای در روز که در ۶ ماه نخست ۲۰۱۹ اجرا می‌شد، عمیق‌تر شود تا نگرانی از سمت افزایش عرضه را کاهش دهد.
سیگنال مثبت از سمت اوپک
نشست سران کشورهای عضو G۲۰ در ژاپن، تبدیل به رویدادی برای تسهیل تصمیم‌گیری بر سر آینده توافق کاهش تولید اوپک شد. حضور مقامات روسیه و عربستان سعودی به‌عنوان دو رهبر اصلی کشورهای حاضر در توافق کاهش تولید در اوزاکای ژاپن، آن هم چند روز پیش از برگزاری نشست ۱۷۶ اوپک در وین، فرصتی به دست داد تا گفت‌وگوهای اولیه در رابطه با سرنوشت توافقی که افسار تعادل بازار را تا حدود زیادی در دست دارد؛ شکل بگیرد.
پیامی که از این گفت‌وگوها به بازار جهانی نفت صادر شد، تمدید توافق کاهش تولید است. این پیام می‌تواند روند گفت‌وگوها در نشست روزهای اول و دوم جولای در وین را تا حد زیادی شکل دهد. مهم‌ترین پیامی که پس از دیدار رئیس‌جمهوری روسیه و ولیعهد عربستان سعودی به بازار نفت ارسال شد، موافقت این دو به‌عنوان نمایندگان دو غول نفتی، با تمدید توافق کاهش تولید بود. ولادیمیر پوتین پس از این دیدار بود که اعلام کرد روسیه برای ۹ ماه دیگر می‌تواند در توافق کاهش تولید حضور داشته باشد.
خالدالفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی در رابطه با توافق رهبران روسیه و عربستان سعودی با تمدید توافق کاهش تولید که در حاشیه اجلاس G۲۰ صورت گرفت، روز شنبه توییتی منتشر و در آن تاکید کرد: با تمدید توافق کاهش تولید اوپک پلاس از ماه جولای، می‌توان به کاهش ذخایر جهانی نفت خام و حفظ تعادل بازار نفت امیدوار بود. به گزارش رویترز، الفالح عقیده دارد همکاری ریاض و مسکو می‌تواند منافع تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان نفت خام را در شرایطی که رشد جهانی اقتصاد ادامه دارد، تضمین کند.
بازگشت چین و آمریکا به مذاکرات تجاری
عامل جنگ تجاری که در ماه مه، بیش از پیش نگرانی بازار نفت را برانگیخته بود، پس از پشت سر گذاشتن ژوئن، حالا وارد مرحله‌ای تازه از آرامش شده است. در ماه مه (دو ماه قبل) و در شرایطی که مذاکرات تجاری چین و آمریکا بر سر رفع موانع تعرفه‌ای به خوبی پیش می‌رفت، انتشار یک توییت از سمت ترامپ همه چیز را به هم ریخت. درست در روزهایی که فعالان بازار نفت با توجه به روند مذاکرات تجاری در انتظار صلح میان دو غول اقتصادی دنیا بودند؛ در پی دستور رئیس‌جمهوری آمریکا تعرفه ۲۰۰ میلیارد دلارکالاهای وارداتی چین به آمریکا از ۱۰ درصد به ۲۵ درصد افزایش پیدا کرد و در پی آن روند مذاکرات نیز دچار وقفه شد.
نتیجه مستقیم این اقدام، شدت گرفتن نگرانی‌ها از کند شدن رشد جهانی اقتصاد و اثر منفی آن بر چشم‌انداز تقاضای نفت خام بود. با این حال، اجلاس G۲۰ باعث ملاقات روسای جمهور چین و آمریکا در روز یکشنبه و در پی آن شروع یک آتش‌بس دیگر در میان آنان شد. دونالد ترامپ در یک توییت، این دیدار را «بسیار بهتر از چیزی که انتظار می‌رفت» توصیف کرد. او همچنین بعد از این دیدار اعلام کرد، با وجود قرار داشتن شرکت هوآوی در لیست سیاه، شرکت‌های آمریکایی می‌توانند با این شرکت چینی مراوده داشته باشند. او در توییت خود نوشت: من دیروز (یکشنبه گذشته) دیدار خوبی با رئیس‌جمهوری چین داشتم، بسیار بهتر از آنچه انتظار می‌رفت. من موافقت کردم در حالی که همچنان به مذاکرات ادامه می‌دهیم، تعرفه‌هایی که پیش از این اعمال شده بود را افزایش ندهیم. چین هم با این موضوع موافقت کرد.
به گزارش بلومبرگ، ایالات متحده آمریکا و چین روز شنبه، ورود به آتش‌بس جنگ تجاری را اعلام کردند. دونالد ترامپ نیز قبول کرد اعمال تعرفه بر ۳۰۰ میلیارد دلار کالای بیشتر را متوقف کند. در عین حال این دو اقتصاد بزرگ دنیا پذیرفتند، مذاکرات تجاری را از سرگیرند. ایجاد محدودیت برای شرکت هوآوی چین، در شرایطی به یکی از جنجالی‌ترین بخش‌های جنگ تجاری تبدیل شده بود که ترامپ در رابطه با آن اعلام کرد اعمال محدودیت علیه شرکت هوآوی را به تاخیر می‌اندازد. این اقدام به شرکت‌های آمریکایی اجازه می‌دهد روابط تجاری خود را با این شرکت چینی سازنده تجهیزات مخابراتی از سر گیرند. تمام این اتفاقات باعث شده است سایه تهدید جنگ تجاری که بر سر اقتصاد جهانی سنگینی می‌کرد، به نفع صلحی پایدار در این زمینه به کنار برود. به این ترتیب فعالان بازار انتظار دارند رشد تقاضای نفت در نیمه دوم ۲۰۱۹ در شرایط مناسبی قرار گرفته و در کنار تمدید توافق کاهش تولید، تقویت قیمت‌ها را در پی داشته باشد.
