معاملات بورس تهران روز گذشته در حالی پیگیری شد که فضای کلیت بازار چندان مناسب نبود. علاوه بر آنکه ارزش معاملات همچنان چنگی به دل نمی‌زد، فشار فروش در اغلب صنایع و نمادها به چشم می‌خورد. بر خلاف آنچه انتظار می‌رفت، گروه خودرو و ساخت قطعات هم رونقی از خود نشان نداد. پس از استقبال خریداران خودرو با کمک وام 16درصدی، برخی از فعالان و کارشناسان بازار سهام انتظار داشتند که گروه خودرویی با رشد قیمت مواجه شود، اما اثر خبر فروش خودرو وام دار، تنها یک روز خودرویی‌ها را آن هم نه چندان معنادار مثبت کرد.

سهامداران فراری از شفافیت

نکته‌ای که در معاملات روز گذشته بورس تهران مستتر بود، رفتار عجیب فعالان بازار سهم به ویژه حقیقی‌های بازار است. برای مدت‌ها به بهانه لغو تحریم‌ها و امید به گشایش‌های اقتصادی احتمالی، بورس‌بازان در بزنگاه‌های مختلف سهام خودرویی‌ها را شاید بسیار بیشتر از آنچه ارزش داشت خریداری کردند. تنها با خبری مبنی بر احتمال عقد یک قرارداد که به فرض انعقاد، تبعات آن روی سودآوری شرکت احتمالا دست کم دو سال بعد روشن می‌شد، خریداران برای خرید سهام شرکت موردنظر صف‌های طویل تشکیل می‌دادند. حال که خبری آمده مثبت و اثرگذار بر وضعیت خودروسازان، نه تنها صفی تشکیل نمی‌شود، بلکه کمترین رشدی در قیمت‌های این گروه به چشم نمی‌خورد. البته این گزارش قصد ندارد ادعا کند که فروش اعتباری خودرو می‌تواند اثر معناداری بر سودآوری خودروسازان داشته باشد.

قطعا کمتر کسی از فعالان بازار یافت می‌شود که از زیان انباشته و وضع نامناسب خودرویی‌ها خبردار نباشد، اما نکته اینجا است که همین مسأله در سال گذشته و در بزنگاه‌های مهم مذاکرات هسته‌ای وجود داشت. در آن زمان هم همه می‌دانستند که اگر گشایشی هم حاصل شود و تولید، فروش و در نتیجه سودآوری خودرویی‌ها رشدی داشته باشد، این شرکت‌ها دست کم برای دو یا سه سال قابلیت توزیع سود نقدی به ازای هر سهم را ندارند، مگر آنکه میزان جهش سودآوری خودرویی‌ها به حدی انفجاری رخ می‌داد که در یک سال زیان انباشته خودرویی‌ها از ترازنامه محو می‌شد، اما حالا فروش خودرویی‌ها افزایش می‌یابد، اما فعالان بازار در گروه‌های مجازی و اجتماعات خود دم از زیان انباشته خودرویی‌ها می‌زنند. به نظر با گذشت زمان، نگاه تحلیلی بازار سهام نه‌تنها بهبود نیافته است، بلکه پسرفت هم داشته است. این روزها فعالان بازار (دست‌کم آنهایی که امروز فعال‌ترند) تنها به دنبال سهم‌ها و صنایعی می‌گردند که بیشترین ابهام و کمترین میزان سهام آزاد شناور را داشته باشند تا با انتشار هر خبر مبهمی، به نمادهای این صنایع حمله ور شده و سود مقطعی قابل توجهی کسب کنند. حال هرچه آن خبر مبهم کلان تر باشد، گروه‌های صنعتی بزرگ‌تری مورد هجوم قرار می‌گیرند. اما در زمانی که خبری شفاف منتشر می‌شود، فعالان این روزهای بازار سهام به دلیل همین شفافیت رغبت کمتری به خرید نشان می‌دهند.

روز گذشته خبر شفافی در بازار وجود داشت، خبری که همگان می‌توانستند تحلیل کنند. خودروسازها موفق شده‌اند خودروهای بیشتری از آنچه در ابتدای سال انتظار می‌رفت به فروش برسانند. از آنجا که این خبر شفاف است و اثر واضحی روی صورت‌های مالی خودرویی‌ها می‌گذارد، خبری از صف‌های پرطمطراق و سنگین خرید نیست. طی معاملات روز گذشته در بازار سهام، از میان 37 صنعت، بیشترین زیان به گروه‌های زغال‌سنگ، چاپ و سایر معادن اختصاص داشت. پس از این دو سه گروه، صنایع ماشین‌آلات و همچنین خودرویی‌ها بیشترین زیان را به سهامداران خود تحمیل کردند. با توجه به بزرگی گروه خودرو از نظر ارزش معاملات روزانه، ظاهرا بیشترین تعداد زیان دیده‌های بازار روز گذشته در میان گروه سهامداران خودرویی بودند. شاخص این گروه 83/ 0 درصد کاهش یافت تا زیان این گروه از ابتدای سال به 21 درصد برسد.

قندی‌ها و ادامه رشد

همچنین از میان همه صنایع بورسی، در روز گذشته 11 صنعت با رشد قیمت مواجه شدند که در صدر آنها گروه قند و شکر با بازدهی 21/ 6 درصدی قرار داشت. این گروه که در ماه‌های اخیر با استقبال خریداران مواجه شده است از همان گروه‌هایی است که با استمداد از خبری مبهم (افزایش نرخ 9 درصدی) به گروه‌های پرطرفدار بازار اضافه شده‌اند. روز گذشته فعالان بازار سهام به اندازه 5/ 7 میلیارد سهم‌های قندی را دست به دست کردند و این گروه از نظر ارزش معاملات در کنار گروه‌های بزرگی چون بانکی‌ها، پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها قرار گرفت. در این گروه‌ها نیز به ترتیب به اندازه 11، 10 و 7/ 9 میلیارد تومان سهم دست به دست شد. در کمال تعجب همه نمادهای گروه قند و شکر در روز گذشته با صف خرید مواجه بودند و بیشترین رشد قیمت در این گروه نیز به نماد قپیرا (قند پیرانشهر) تعلق داشت. این نماد پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه و تقسیم سود نقدی، روز گذشته به تابلو برگشت و بیش از 26 درصد رشد قیمتی را تجربه کرد. در این نماد بیش از 30 درصد عرضه‌کننده‌ها حقوقی بودند. شاخص گروه قند و شکر از ابتدای سال جاری بیش از 42 درصد رشد نشان می‌دهد.

بیمه‌ای‌های سراسر سبز

گروه بیمه و صندوق‌های بازنشستگی به جز تامین اجتماعی نیز در روز گذشته از گروه‌های مثبت بازار بود. در واقع بیمه ای‌ها نیز همانند قندی‌ها و خودرویی‌ها از گروه‌هایی هستند که با وجود شرایط نه‌چندان مناسبشان در صورت‌های مالی، بدون توجه به سودآوری‌شان مورد معامله قرار می‌گیرند. شاخص این گروه در روز گذشته 15/ 1 درصد رشد کرد و ارزش معاملات آن نیز 859 میلیون تومان رقم خورد. بیشترین رشد قیمتی در این گروه از آن نماد شرکت بیمه میهن بود که پس از بازگشایی با محدودیت نوسان 50 درصدی، بیش از 14 درصد رشد قیمت نشان داد. از میان شرکت‌های بورسی نیز در این گروه بیشترین رشد قیمت به نماد البرز (بیمه البرز) اختصاص داشت. قیمت پایانی در این نماد 8/ 3 درصد رشد را ثبت کرد.

کاشی و سرامیک

این گروه که به شدت به وضعیت ساخت و‌ساز در کشور وابسته است، روز گذشته معاملات کم رمق و بی جانی را تجربه کرد. این گروه نسبتا کوچک روز گذشته با افت 12/ 0 درصدی شاخص خود مواجه شد. شاخص این گروه از ابتدای سال 6 درصد را افت را ثبت کرده است. کترام (تولیدی کاشی تکسرام) با رشد خفیف 26/ 0درصد مواجه شد و در صدر میزان رشد قیمت در این گروه قرار گرفت. روز گذشته دو نماد دیگر در این گروه قابل معامله بودند و هر دو نیز با صف‌های فروش خفیفی مواجه بودند. کپارس (کاشی پارس) و کلوند (کاشی الوند) به ترتیب شاهد کاهش 26/ 1 و 06/ 0درصدی قیمت پایانی خود بودند و دیگر نمادهای این گروه نیز به دلایل مختلف متوقف هستند.

ساخت قطعات فلزی

شاخص این گروه در معاملات روز گذشته 23/ 0 درصد رشد کرد و زیان آن از ابتدای سال به 6/ 17 درصد رسید. بیشترین رشد قیمت در این گروه به نماد فاما (صنعتی باما) اختصاص یافت که با وجود صف خرید خفیف رشد 82/ 1 درصدی در قیمت پایانی را تجربه کرد. همچنین فاراک (ماشین‌سازی اراک) بیشترین افت قیمت را در این گروه با افت 19/ 0 درصدی تجربه کرد.