روز خوب برای دنیا

پس از ماه‌ها انتظار و در سومین مرحله از توافق هسته‌ای میان ایران و گروه 1+5 بالاخره قفل تحریم‌ها شکست و با اجرای برجام (برنامه جامع اقدام مشترک)، تحریم‌های ناعادلانه‌ای که به بهانه‌ هسته‌ای علیه کشور اعمال شده بود، لغو شد. در واقع براساس گزارشی که قرار بود روز گذشته یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی، منتشر کند، مهر تاییدی بر پایبندی ایران به انجام تعهداتش بر اساس برجام زده شد. (تا لحظه تنظیم این گزارش هنوز آمانو گزارش خود در مورد ایران را قرائت نکرده بود) تهران و اعضای 1+5 چهاردهم جولای 2015 (23 تیر 94) درباره برنامه هسته‌ای ایران به توافق رسیدند. دومین گام از آغاز راهی طولانی و سخت در تاریخ 26 مهرماه برداشته شد که طی آن برجام به تصویب رسید و فدریکا موگرینی و محمدجواد ظریف در بیانیه‌ای مشترک اعلام کردند که هر دو طرف به تعهدات خود برای اجرای برجام متعهد هستند. درست 3 ماه بعد، یعنی 26 دی‌ماه نیز روز اجرای برجام فرا رسید. بر اساس آنچه از پیش توافق شده بود، در این روز پس از تایید انجام تعهدات ایران از سوی آژانس، قرار بود که ظریف و موگرینی در بیانیه‌ای روز اجرایی شدن برجام را اعلام کنند.

تجدید دیدارها در کوبورگ

صبح روز شنبه 26 دی‌ماه، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران به همراه علی‌اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در آخرین گام قبل از اجرای برجام راهی وین شدند. سیدعباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، بهروز کمالوندی معاون رئیس سازمان انرژی اتمی و حسین جابری‌انصاری سخنگوی وزارت خارجه نیز در این سفر حضور داشتند. رئیس دستگاه دیپلماسی در بدو ورود به وین، از اجرایی شدن برجام خبر داد. هتل کوبورگ وین بار دیگر محل مذاکرات مهم وزرای خارجه ایران و آمریکا بود. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا روز گذشته از لندن عازم وین شد تا ضمن آخرین رایزنی‌ها با همتای ایرانی خود در مراسم رسمی آغاز اجرای برجام نیز حضور داشته باشد. روند اجرای تعهدات دوطرف پیش از رسیدن به روز اجرا و نیز اقداماتی که پس از اعلام روز اجرا طرف مقابل باید انجام دهد، محور اصلی گفت‌و‌گوی ظریف و کری بود.

آخرین هماهنگی‌ها

وزیر امورخارجه کشورمان و فدریکا موگرینی هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز روز شنبه در وین دیدار و گفت‌و‌گو کردند. آخرین هماهنگی‌ها پیش از گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موضوع گفت‌و‌گوی ظریف و موگرینی است. موگرینی پس از این دیدار در توئیتر نوشت:«با وزیر امور خارجه ایران برای «کامل کردن» توافق هسته‌ای دیدار کردم.»از دیگر دیدارهای وزیر خارجه در وین، دیدار با سباستین کورتس، وزیر خارجه اتریش بود.

روز خوب برای دنیا

محمدجواد ظریف صبح روز شنبه در بدو ورود به وین در پاسخ به این پرسش که برداشته شدن تحریم‌ها چقدر بعد از روز اجرا تضمین شده است، گفت: «کسانی هستند که همیشه صلح را تهدید موجودیت‌شان می‌دانند و اینها همیشه مخالف بوده و به این مخالفتشان ادامه خواهند داد.» او با تاکید بر لغو تحریم‌ها در تاریخ 26 دی (روز گذشته) گفت که با اجرای برجام، منطقه از سایه یک درگیری بی‌مورد که می‌توانست نگرانی ایجاد کند رها شده و می‌تواند بدون غبارهای خطرناک که به‌دلیل تبلیغات منفی علیه برنامه هسته‌ای شکل گرفته، حرکت صلح طلبانه ایجاد کند. او همچنین روز اجرای برجام را یک روز خوب برای دنیا توصیف کرد و افزود: «ثابت شده مشکلات مهم را می‌توانیم از طریق دیپلماسی حل کنیم نه تهدید و فشار و قطعا از این جهت امروز روز مهمی است.»

نخستین گام‌های واشنگتن

همچنین روز گذشته همزمان با عزیمت هیات‌ها به وین برای شروع برجام و لغو تحریم‌ها، واشنگتن نخستین گام‌ها را برای لغو تحریم‌های ایران برداشت. باراک اوباما رئیس‌جمهوری آمریکا در راستای اجرای برجام و لغو تحریم‌های ایران، اجازه صادرات هواپیمای مسافربری به ایران را صادر کرد. همچنین به گزارش «ایسنا» به نوشته روزنامه یو اس‌ای تودی، بن رو دز، معاون مشاور امنیت ملی کاخ سفید روز جمعه گفت که لغو تحریم‌های ایران پس از تایید اجرای تعهدات ایران توسط آژانس انجام خواهد شد. در عین حال رئیس‌جمهوری آمریکا اختیار اجرای اقدامات لازم برای رفع تحریم‌های ایران را به جان کری تفویض کرد. اوباما در ابلاغیه‌ای به جان کری، وزیر امور خارجه این کشور، اختیار برداشتن گام‌های لازم برای لغو تحریم‌های ایران طبق برجام را به او تفویض کرد. یک مقام ارشد آمریکایی گفت که این تفویض اختیار نیز یکی دیگر از مقدماتی است که واشنگتن باید برای رفع تحریم‌های ایران بردارد.

تمجید ابوطالبی از دیپلماسی هسته‌ای

از سوی دیگر در آستانه لغو تحریم‌ها حمید ابوطالبی، معاون سیاسی دفتر رئیس‌جمهوری با اشاره به فرا رسیدن روز اجرای برجام و برداشته شدن تحریم در صفحه شخصی خود در توییتر نوشت: «با گزارش آژانس، برجام اجرایی، تحریم‌ها رفع و گره سیاست و اقتصاد باز شد، حیثیت ملی وغرور جهانی بازگشت و پرچم افتخارآمیز ایرانی بودن دوباره برافراشته شد. بر سیاستمداران کشور از هر اندیشه و جناحی است که چندین موضوع را سرمشقِ کنش‌های خویش قراردهند.» به گزارش «ایسنا» ابوطالبی در ادامه تاکید کرد: «کاغذ پاره خواندن تصمیمات دیگران درعرصه بین‌الملل، نشانه‌ قدرتمندی نیست، بلکه ورق پاره‌ها را به زباله‌دان تاریخ ریختن، اوج قدرت و هنرمندی است.»

رفع تحریم‌ها؛ اصلی‌ترین اقدام واشنگتن

در عین حال جان کربی، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا روز گذشته در سخنانی تاکید کرد که ایرانی‌ها بسیار تلاش کرده‌اند تا تمام تعهدات خود را تکمیل کنند. کربی درباره‌ عادی سازی روابط واشنگتن با تهران پس از اجرای توافق هسته‌ای گفت: «ما در حال حاضر روابط دیپلماتیک با ایران نداریم و من هیچ چشم‌اندازی برای آن در آینده نزدیک نمی‌بینم. ما اکنون درباره آن صحبت نمی‌کنیم و تمرکز ما بر اجرای توافق است.» همچنین سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا درباره‌ اجرای برجام و اتفاقاتی که در آمریکا و در راستای انجام تعهداتش قرار است صورت گیرد، توضیح داد: «همزمان با اعلام آغاز اجرای توافق هسته‌ای، ما نیز در آمریکا باید اطلاعیه‌های مرتبط را صادر کنیم و واضح است که اصلی‌ترین اقدامی که ما باید در روز اجرای برجام انجام دهیم، رفع تحریم‌ها است.»

آخرین خبر

با تاخیر در قرائت متن بیانیه مشترک میان ظریف و موگرینی و مذاکرات مقامات ایرانی با مقامات غربی، ظریف حوالی ساعت 20:30 دیروز به وقت تهران در صفحه توییتر خود نوشت:

به روز اجرای برجام نزدیک می‌شویم. مشکل جدی وجود ندارد. دیپلماسی صبوری می‌خواهد، اما همه می‌دانیم که بر گزینه‌های دیگر برتری دارد. همچنین گزارش‌ها دلیل طولانی شدن مذاکرات دیروز را چند مساله در متن برجام عنوان کردند. از سوی دیگر یک مقام آمریکایی تاخیر در اعلام اجرای برجام را بی‌ارتباط با آزادی اتباع آمریکایی-ایرانی عنوان کرد.