ترافیک دیپلماتیک این روزهای تهران با رفت و آمد مقاماتی مواجه است که گشایش‌های به‌وجود آمده پس از برجام را فرصتی برای ارتقای سطح روابط راهبردی می‌بینند. شی جین پینگ رئیس‌جمهوری خلق چین که جمعه شب در صدر یک هیات بلند پایه سیاسی و اقتصادی برای انجام سفری دو روزه به تهران آمد و مورد استقبال محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه قرار گرفت، دومین مقام ارشد خارجی پس از نواز شریف نخست‌وزیر پاکستان است که به تهران سفر می‌کند. این سفر در پاسخ به سفر رسمی سال گذشته رئیس‌جمهوری ایران به چین انجام می‌گیرد.همچنین این اولین سفر رئیس‌جمهوری چین پس از 4 سال از زمان به قدرت رسیدن و 14 سال پس از آخرین سفر جیانگ زمین رئیس‌جمهوری اسبق جمهوری خلق چین به ایران است. سفر بالاترین مقام بزرگ‌ترین قدرت آسیایی و یکی از پنج قدرت بزرگ جهان به تهران پس از 14 سال حائز اهمیت فراوان است. شی جین پینگ در سفر دوره‌ای خود به خاورمیانه پس از ریاض و قاهره وارد تهران شد. گسترش و تعمیق بیش از پیش مناسبات دوجانبه‌ای، منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین ارتقای سطح همکاری‌های مشترک در زمینه‌های گوناگون سیاسی، اقتصادی، تجاری و فرهنگی میان تهران و پکن، از جمله اهداف دیدار رسمی شی جین پینگ از جمهوری اسلامی ایران بود. رئیس‌جمهوری چین را در این سفر علاوه بر سه معاون نخست‌وزیر و ۶وزیر، هیات بزرگی از بازرگانان و رسانه‌های چینی همراهی می‌کردند.

در همین ارتباط، رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، رابطه با چین را حائز اهمیت دانست و گفت: «ما امروز درباره روابط راهبردی دو کشور، تنظیم یک سند جامع 25 ساله و همچنین ارتقای سطح روابط دو جانبه ظرف 10 سال آینده تا 600 میلیارد دلار گفت‌‌وگو و تبادل‌نظر کردیم.» به گزارش «ایرنا» حسن روحانی این مطالب را دیروز شنبه در نشست خبری مشترک با شی جین پینگ همتای چینی خود در تهران بیان کرد.ﺑﺮاﺳﺎس آﻣﺎرهای رسمی، در ﺳﺎل 2014، ﻣﯿﺰان رواﺑﻂ ﺗﺠﺎری دوﺟﺎﻧﺒﻪ ﭼﯿﻦ و اﯾﺮان ﺑﻪ مبلغ 51 ﻣﯿﻠﯿﺎرد و 851 ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر رﺳﯿﺪ ﮐﻪ در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ دوره ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ 5/ 31 درﺻﺪ اﻓﺰاﯾﺶ داﺷﺖ. از اﯾﻦ ﻣﯿﺎن، ﻣﯿﺰان واردات ﭼﯿﻦ از اﯾﺮان 27 ﻣﯿﻠﯿﺎرد و 506 ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر و ﻣﯿﺰان ﺻﺎدرات ﭼﯿﻦ ﺑﻪ اﯾﺮان 24 ﻣﯿﻠﯿﺎرد و 345 ﻣﯿﻠﯿﻮن دﻻر عنوان شده اﺳﺖ. دو کشور قصد دارند سطح مبادلات تجاری خود را تا سال 2016 به مرز 60 میلیارد دلار برسانند. حسن روحانی که میزبان رئیس‌جمهوری چین در مجموعه فرهنگی سعدآباد بود، در جمع خبرنگاران گفت: «رابطه با چین برای ما حائز اهمیت است، هم به دلیل تاریخی که از یک پشتوانه 2000 ساله برخوردار است و هم نزدیکی افکار دو دولت نسبت به مسائل جهانی و همچنین نسبت به همکاری وسیع بین دو کشور و منافع مشترکی که برای توسعه روابط بین دو کشور می‌بینیم.» او ادامه داد: «خوشحالیم که این سفر در مقطع تاریخی بسیار مناسبی در پسابرجام و پساتحریم تحقق‌یافته و می‌توانیم نسبت به موارد مورد علاقه دو کشور به امضای سند نهایی دست پیدا کنیم.»رئیس‌جمهوری اضافه کرد: «این پنجمین مذاکره دو رئیس‌جمهوری در طول 5/ 2 سال است. پیش از آن مذاکرات مفصلی در بیشکک، جاکارتا و نیویورک داشتیم و امروز همه مسائل دوجانبه منطقه‌ای و بین‌المللی را مرور کردیم.» روحانی تاکید کرد: «مسائل مالی و بانکی، اعتبارات مورد نیاز سرمایه‌گذاری سرمایه‌گذاران دو کشور در یکدیگر، مباحث مربوط به قراردادهای بلندمدت در زمینه انرژی و سرمایه‌گذاری در زمینه صنعت، معدن، انرژی و… را در جلسات عمومی و خصوصی مورد بحث قرار دادیم.» رئیس‌جمهوری افزود: «موضوع تروریسم، مبارزه با افراطی‌گری و خشونت و مبارزه با اختلافاتی که دامنگیر منطقه شده از مباحث مورد تاکید گفت‌وگوی دو جانبه بود.»

امضای 17 سند و یادداشت تفاهم

همچنین ایران و چین در راستای تعمیق و تحکیم مناسبات و همکاری‌های مشترک، 17 سند و یادداشت تفاهم همکاری امضا کردند. این اسناد همکاری در حضور حسن روحانی و «شی جین پینگ» رئیسان جمهوری ایران و چین، توسط مقامات عالی رتبه دو کشور امضا شد. ارتقای کمربند اقتصادی جاده ابریشم و ایجاد جاده ابریشم دریایی قرن 21، همکاری در زمینه مصارف صلح‌آمیز انرژی، معاضدت حقوقی دوجانبه در موضوعات کیفری و معاهده معاضدت قضایی در موضوعات مدنی و تجاری، تفاهم‌نامه همکاری‌های علمی و فناوری، زیست‌محیطی، تقویت همکاری‌های صنعتی، معدنی و سرمایه‌گذاری، همکاری‌های ارتباطات و فناوری اطلاعات، تامین اعتبار مالی پروژه خط آهن سریع‌السیر تهران – مشهد، تحکیم همکاری‌های سرمایه‌گذاری و یادداشت تفاهم توسعه همکاری توسعه نیروی انسانی، برنامه مبادلات فرهنگی، هنری و آموزشی، مشارکت راهبردی بین گمرک دو کشور از جمله این اسناد همکاری است. همچنین یادداشت تفاهم میان سازمان بازرسی کل کشور ایران و وزارت نظارت چین، تاسیس صندوق علمی راه ابریشم، همکاری و تبادلات رسانه‌ای و تفاهم‌نامه جهت توسعه روابط همکاری مشترک فی‌مابین سازمان منطقه آزاد قشم و دفتر منطقه آزاد تجاری پایلوت گوانگجو چین از دیگر اسنادی بود که به امضای مقامات ارشد دو کشور رسید.

ایران شریک مهم چین در خاورمیانه

همزمان رئیس‌جمهوری چین، مناسبات ایران و کشورش را دارای پیشرفت چشمگیر دانست و گفت: ایران شریک مهم چین در خاورمیانه است و ارتقای سطح روابط دوجانبه انتخاب دو کشور است. شی جین پینگ در نشست خبری مشترک با حسن روحانی که پس از امضای 17 سند همکاری ایران و چین انجام شد، افزود: «این اولین سفر من به ایران است، به منظور اینکه همراه با مسوولان ایرانی چشم‌اندازی برای روابط چین و ایران را ترسیم کرده، همکاری‌ها در حوزه‌های مختلف را گسترش دهیم و دوستی بین دو ملت را محکم‌تر بسازیم.»

او با اشاره به روابط رو به رشد تهران-پکن ابراز کرد: «طی 45 سال پس از برقراری روابط، مناسبات دو طرف از پیشرفت چشمگیری برخوردار و اعتماد سیاسی متقابل‌تقویت شده و همکاری‌ها و مبادلات فرهنگی گسترش یافته است.» رئیس‌جمهوری چین با بیان اینکه کشورش برای سال‌های متوالی جایگاه بزرگ‌ترین شریک تجاری و بزرگ‌ترین وارد‌کننده نفت خام را حفظ کرده است، ابراز کرد: «ایران شریک مهم همکاری چین در خاورمیانه است و ارتقای سطح روابط دوجانبه انتخاب مشترک دو کشور است که با منافع دولت و ملت دو کشور مطابقت دارد.»شی جین پینگ از تصمیم دو کشور برای ارتقای روابط به سطح مشارکت راهبردی و صدور بیانیه مشترک خبر داد و گفت: همچنین توافق کردیم با استفاده از این فرصت، ارتباطات در سطوح عالی مختلف را گسترش داده و اعتماد بین دو کشور را تقویت کنیم؛ کماکان درباره مسائل مهم و منافع اصولی دو طرف از یکدیگر حمایت کنیم. پینگ توافق درباره توسعه همکاری‌ها در زمینه انرژی را از دیگر محورهای توافقات با تهران عنوان کرد و گفت: «همچنین ما توافق کردیم در چارچوب ایده کمربند اقتصادی راه ابریشم در قرن 21،همکاری با محوریت شبکه پیوندهای راه‌ها، ظرفیت صنعتی، راه‌آهن سریع‌السیر و شهرک‌های صنعتی را گسترش دهیم. طرف چینی هم فاینانس‌های لازم را ارائه خواهد کرد تا همکاری‌های دو کشور در ابعاد مختلف گسترش یابد.»شی جین پینگ همچنین گفت: «چین و ایران به‌عنوان دو کشور مهم در حال توسعه هستند که باید کماکان در امور بین‌المللی و منطقه‌ای همکاری کنند.» رئیس‌جمهوری چین اضافه کرد: «از طریق این سفر اینجانب به ایران، اطمینان کامل درباره چشم‌انداز روابط دو کشور را حاصل کردم و یقین دارم توسعه روابط فی‌مابین نه تنها به نفع دولت و ملت دو کشور، بلکه برای صلح و توسعه منطقه‌ای و جهانی هم کمک خواهد کرد.» عكس: ایرنا

مشارکت جامع راهبردی

از سوی دیگر جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در پایان سفر رسمی دو روزه شی جین پینگ به تهران اعلام کردند که با دستیابی به توافقی گسترده در تمام حوزه‌های روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی، روابطی مبتنی بر «مشارکت جامع راهبردی» بنا کرده‌اند. بیانیه مشترک مشارکت جامع راهبردی ایران و چین در 20 ماده منتشر شد که در این بیانیه نقشه راه گسترش و تعمیق همکاری‌های مشترک تهران – پکن در حوزه‌های مختلف مشخص شده است. در بیانیه مشارکت جامع راهبردی دو کشورآمده است: «بیانیه مشترک مشارکت جامع راهبردی جمهوری اسلامی ایران و جمهوری خلق چین در قالب 20 ماده، نقشه راه گسترش و تعمیق همکاری‌های مشترک تهران – پکن را در حوزه‌های «سیاسی»، « همکاری اجرایی»، «انسانی و فرهنگی»، «قضایی، امنیتی – دفاعی» و «منطقه‌ای و بین‌المللی» مشخص کرده است.»