دنیای اقتصاد- زهرا رحیمی: بورس تهران در روز گذشته به رغم اینکه انتظار می‌رفت جو متعادل تری از روز یکشنبه را تجربه کند با غلبه عرضه بر تقاضا شاهد کاهش عمومی سطح قیمت‌های سهام و کاهش شاخص کل به ميزان حدود 7 دهم درصد (معادل 448 واحد) بود. به اين ترتيب شاخص کل سطح استراتژيک و مهم 65 هزار واحدی را ترک کرد و وارد کانال 64 هزار واحدی شد تا زیان نزدیک به 18 درصدی سهامداران از ابتدای سال تاکنون ثبت شود. فعالان بازار سهام که ماندن شاخص در سطح 65 هزار واحدی در 15 روز متوالی را نقطه امیدی برای بازگشت بازار به دوران رونق می‌دانستند با وارد شدن شاخص به کانال 64 هزار واحدی فضایی از ابهام و انتظار را پیش روی خود می‌بینند.

به نظر می‌رسد بازار سهام در آستانه دریافت خبر مربوط به مذاکرات هسته‌ای در مونیخ واکنش فراتر از انتظاری از خود به نمایش گذاشت و پیش از آنکه خبر قطعی از این نشست‌ها اعلام شود در دو روز متوالی با افت حدود 900 واحدی شاخص کل مواجه شد. بر این اساس به نظر می‌سد تا قبل از انتشار اخباری با قطعیت بیشتر از مذاكرات هسته‌ای روند فرسایشی ریزش بازار و بلوكه شدن نقدینگی سهامداران همچنان استمرار داشته باشد و حتی مداخله مسوولان بورس و حمایت دولت و مجلس نیز نتواند مانع این امر شود هرچند در این بین برخی کارشناسان معتقدند حمایت حقوقی‌ها و مسوولان بورس تا اعلام نتیجه قطعی از مذاکرات هسته‌ای می‌تواند از ریزش‌های شدید شاخص ممانعت به عمل بیاورند و انگیزه برای ماندن و جذب سرمایه‌گذاران در بازار سهام را همچنان زنده نگه دارد. نگاهی به تاریخچه نشست‌های مقامات سیاسی ایران و 1+5 نشان می‌دهد، همواره در آستانه مذاکرات هسته‌ای، شاخص بازار سهام همسو با آن، گرایش‌های صعودی یا نزولی به خود گرفته‌است. سرمایه‌گذاران می‌خواهند بدانند، تحریم‌ها چگونه و در چه مدت زمانی لغو یا تعلیق می‌شوند، رفع تحریم‌ها چه اثری بر میزان فروش نفت دارد؟ چه مقدار از دارایی‌های بلوکه شده ایران آزاد می‌شود و ده‌ها سوال دیگر که به معمای بورس تهران تبدیل شده‌اند، بورسی که در یک سوی آن امید و نشاط وجود دارد و سوی دیگرش را رخوت و کسادی در بر گرفته است. بنابراین باید دید کدام سویه غلبه پیدا خواهد کرد؟ ایمان مقدسیان، کارشناس بازار سهام، فضای روز گذشته بازار سهام را مبهم دانست و گفت: به دلیل بر‌آورده نشدن انتظارات سهامداران از مذاکرات هسته‌ای بازار دو روز متوالی را با افت سپری کرد. وی ادامه داد: به‌طور قطع ارتباط بین مذاکرات و بازار سهام وجود دارد و این ارتباط از سوم آذر تا کنون در روند شاخص قابل مشاهده است. مقدسیان روند متعادل بازار را در این شرایط منوط به حمایت حقوقی‌ها از بازار دانست و افزود: حمایت حقوقی‌ها در این فضا می‌تواند جلوی ادامه روند ریزش پر شدت را بگیرد اما مادامی که مساله مذاکرات مشخص نشود، این حمایت‌ها تنها مانع از ریزش شدید شاخص می‌شود و تا آن زمان شاخص می‌تواند بدون تغییر چشمگیری به کار خود ادامه دهد هرچند نباید این مهم را از اذهان پنهان داشت که در صورت عدم تحقق انتظارات سرمایه‌گذاران از مذاکرات هسته‌ای نمی‌توان به بازگشت بازار به دوران رونق امید بست. این کارشناس بازار سهام در ادامه افزود: برای سرمایه‌گذاران بورس تهران، بحث مذاکرات هسته‌ای مهم شده است، آنچه که دستگاه دیپلماسی کشور بیش از یک دهه روی آن سرمایه‌گذاری کرده، بی‌شک مساله مهمی است و بر دیگر مسائل جاری کشورمان اولویت دارد. وی ادامه داد: در زمان رئیس‌جمهور پیشین سرمایه‌گذاران آن‌قدر به مذاکرات در شهرهای مختلف عادت کرده بودند که حتی آمدن اخبار منفی، تأثیر شدیدی بر بازار نداشت و به قول برخی فعالان، بازار در مقابل اخبار منفی واکسینه شده بود اما دوباره با ظهور دیپلماسی لبخند و سعی دوباره بر ایجاد امید با به کارگیری تدبیر، نا‌امیدی‌های قبلی جای خود را به امید داد اما عموم سرمایه‌گذاران در انتظار تحقق شرایط عملی هستند تا بتوانند چشم‌انداز شرکت‌ها را مورد بررسی دقیق‌تری قرار دهند. نصرالله برزنی، کارشناس ارشد بازار سهام نیز روند دو روز گذشته بازار سهام را متاثر از مذاکرات هسته‌ای دانست و گفت: هر چند از مذاکرات اخبار قطعی اعلام نشده است اما سرمایه‌گذاران از این نشست‌ها تعبیرهای خود را داشته و با برداشت‌های خود در بازار به فعالیت می‌پردازند.وی نتایج مذاکرات هسته‌ای را خوشبینانه عنوان و اظهار کرد: به اعتقاد من نتایج مذاکرات هسته‌ای خوش‌بینانه است چرا که ترجیح طرفین بر توافقات هسته‌ای است واز آنجا که نتایج مذاکرات می‌تواند تاثیر مثبتی بر وضعیت اقتصادی و قیمت ارز داشته باشد، با توجه به پتانسیل و کارآیی بورس تهران می‌توان روزهای پر‌رونقی را در انتظار بازار سهام دید. این کارشناس بازار سهام به روزهای اخیر که شاخص جهش‌های کوچک مثبت را تجربه کرده بود، اشاره کرد: حمایت‌های مقامات سازمان از بورس در روزهای گذشته موجب شد که شاخص افت سنگینی را تجربه نکند و بنابراین این اقدامات از نظر ایجاد احساس اطمینان در سهامداران بسیار مثبت تلقی می‌شود.

برزنی در پایان افزود: قیمت سهام به زیر ارزش ذاتی خود رسیده است و برای همین احتمال ریزش‌های شدید بعید به نظر می‌رسد و پیش بینی می‌شود بازار سهام همانند سال‌های گذشته صرف نظر از رکودهای مقطعی بتواند همچنان پر‌بازده‌ترین بازار سرمایه‌گذاری باشد.